Monday, February 04, 2008

Sodom leh Gomorra khawpi Lamka

Churachandpur District capital chi zeen samle hang Lamka khawpi hih a neu tuk in a sung ah thil thupitak tak piang khia a, thil thupitak om in, thil thupi tak mah om beh seem lai ding hi. Neih le lam, sum le pai chih te khawpi sung ah nasa law mahmah in, bazaar sung lel a nikhat a sum kivei tuah tam petmah ding in I gingta hi.

Unau melhaih hun 1997-’98 lai in mi tamtak te neek le dawn ding neilou in I om uh a, meikuang paisuak bangkhawp in ann ngawl man pawl leng om hi. Tuaban ah, tamtak te mah in sum le pai neih sunsun te thautang man ding khawng in I zuak ua, huchih lai in kitat satlouh a building ana lam ziahziah leh mite taisan Inn le lou a na leithei ziahziah bang ana om hi.

Lamka khawpi a hoihlam sang in a selam ah naktak in a khangtou zaw hi. Bangziaka hiai chi ihi hiam I chih leh, 1980s apan Heroine No 4 hong lut in tuni tan in mi tamtak Inn le lou gamsak in, nule pa khitui luanna suak a, tamtak mah in sih hun loupipi in hanmual honna liamsan uhi. Lamka khawpi sung ah Pathian Biakinn a za a sim om ding in I gingta hi. Pathianni kikhawp ah Biakinn I dim vang mahmaha, Christmas leh Kumthak Ni chauh a Pathian om ding sa bang tuk in Biakinn I naih zaizai sek uhi. Ei lawi I sihchiang un a manpha thei tawp in I kigen sek ua, I pianthak hun naktak in I sui uhi. I damlai a I nasep hoihloute genlou in, dang naal zeen in Vangam kai ding ngeingei in I ki gen naak uhi. Akhente’n OD/AIDS a si te leng ki zumpih mahmah in, sung na peuh chi in, anatna I puangzaak ngam hetkei uhi.

Drugs tawh kisai in Lamka khawpi peen khawpi neu mahmah himahleh, khovel theih in Drugs leh HIV/AIDS munpi khat a theih in om hi. Huaiziak mah ahi ding I lak ah NGO tamtak a hong piang zungzung a, Rehab centre ngial tam chihtak in hong tam hi. Kizuak (prostitute) tawh kisai in leng I maimai tuan kei uhi. Commer sex worker chih nasan leng zum zounawn lou in I om ta a, zumna a I ngaihlouh pen changkanna khat leh civilized na khat himahleh, a zum huai zawng a angaituah in zum huai petmah hi. Ki zuakte tungtawn in I lakah natna hoihlam hong pung hat mahmah a theih ahi. Khawpi changkang dan a ngai I hivet leh, I lak ah red light area bawlvet a, kizuakna mun mun thoveng a bawlkhiak a, routine medical check up neih hunta hi. Natna hoihlou I ki ban lawh zungzung sang un, Government theihpihna tawh kizuakte kiang ah license pia in, zalentak a gamtatsak hile uh tuasang in natna hoihlou a tawmzaw diam chih ngaihdan piangthei bang ta hi.

Zu zuakna tawh kisai in leng I ki etthak a I bawlthak ding uh tam mahmah ding hi. Khawpi sung ah Sepaih camp bangzah hiam om hi. Huai camp te a canteen manager te ading in hauhsakna tham sum ipe khe mahmah ta uhi. Ache thei deuh te’n sepaih canteen apan zu tam taktak la sawn in khawpi sung a vendor te ah supply sek uhi. Manipur dry state ahih hang in Lamka khawpi sung ah deihdan dan in zu I muthei veve hi. Tua tawh kisai mah in, zu san leh zu ngou I lakah pumdim in a huanna tanpha leng sim seng louh in om ding hi. Lamka khawpi sung ah zuzuak na mun 300/400 phial ah om dng in I gingta hi. A dawn ut te’n mulah lou lah dawn veve ding ahih ziak un, revenue tam sem om theih na ding in wine and beer shop Government theihpihna tawh honkhiak hileh bang a chi dia?

Zu leh khamtheih tuamtuam te’n thil hoihlou leh khelhna liantak in I ngai a, I ngaih ding mah leng ahi him hi. Himahleh, neekgukna tawh kisai in bangzahta in I ki siamtan theituan dia oi? Saptuam upa I lak ah bangzah mahni sepna (posting) na mun a om peih lou I om a? Saptuam thaunilh sumpung hawm a kipei leng a hunkhawp om I hi ka hia? Pharisaite’n Samari numei suang a adenlup dek lai un a kiang uah Jesu’n khelhna neilou pe’n in deng masa un a chih pian deuh un, zu zuak, kizuak, khamtheih hih leh adang dang te I mawhsak lai in, ei bang I hi tuan a chih te mahni kidotna dia poimawh mahmah ahi hi. Education Department, District Council Department tuamtuam ah bangzah fake appointment mu I om ua, I tate bangzah fake appointment ah I guanglut a, ahih kei leh, sepna bangzah in sum le pai seeng in I lei ua? Chih te ngaihtuah tham ching hi.

I lakah Pathian limsakna kichi leh khasiangthou halhsakna I ma mawh uh chih Biakinn a sermon pipen a hitawn tung hi. Biakinn kaiteng mah kai, thugen te’n lah a kibang ngen gengen mai, khawmpi chiang a ki naih khawm huhu, chialpi leh camp om teng a kilat thakna nei in, kha khat leng daihlah mahmahte I hih ziak in, I din mun uh theih haktak ah. Huaiziak in, khawvel in I mi hinna zou gawpta in, sum le pai etlahna a I dim luat ziak in, Saptuam leh Upate lak mahmah ah leng halhna tungtheilou adiam chih ngaihtuah tham ching hi. Bangteng hileh, zingkal phalvak ma a khitui kaikawm a, I gam leh Nam damsakna dia Pathian kiang a ana thumte ziak lel a I khawpi sung haalzaak a om nai tadihlou adiam? Pathian in Sodom leh Gomorro a halsiang bang a ei lak leng chik ni chiang in ahon halsiang dia chih ngaihngam huai lou hi. Rev V Khamthawng in “Aw van mei, van mei kuang thupi, hong tung in kon ngai uhi….” chih ana phuah pe’n 100% Christian kichite ading in dik tawntung ding bang hi.

www.manipurexpress.com

1 comment:

  1. Oh nang kalam vangkhuo,
    Ningzu aisa nienna vangkhuo hicie!

    Nunnuom nga bang lenna kalam aw
    Seinou tangguolte phamna kalam aw

    Tangguol phamta leh zong ningzu
    Li bang cinna vangkhuo hichie aw

    Sohdu vangkhuo na kha leh na khup in kheel cie maw!
    Aw,nang Zokhopi hici lah Zukhopi na hi valong! tazen oh,tazen naa....e

    ReplyDelete