Monday, September 03, 2007

Laa: Tul Ngeilou

By Haumuanlun Samte

Itna diktak i chihzaw thil thupi tak ahimah ve. A baihlam kei. A kipatna a hak bang in a beina leeng a hak. Mangngilh theih ngeilouh a a omna peentak ahi a hakna. Tul ngeilou a a omna peentak kha. Huihnung bangmai a luangliam thei ahikei hi. Hiai ngeei ahi, tul ngeilou diing itna ana chihsek uh.

2002 nipi lai in "Tul Ngeilou" kichi laa in Lamka huih nasatak in a zeelsuak hi. Hiai laa ahihleh lawmta kipawlkhawm, MISHAVFIZZA chia min kilou te'n a bawl uh ahi. Sound quality chiang thei tawp, musician siamthei tawp leh laa siam peenpeen te bawl hikei mahleh, hiai laa in ngaikhe tu tamtak te' bil vut hi. A music neemtak mai a luang hialhial, aw neem takmai leh laa thu, gil mahmah te ziak hipeen di'n a ginhuai.

Mishavfizza ahihleh K Muanlal, Sonlian Tangpua, Samtelun, Soson Valte leh Steve Guite te ahi uh. Tumging lam a siambiikna nei lua hikei mahle uh, laa leh tumging tungtawn a pau-leh-haam kepbit, puahphat leh tawisaang tupna ziak a pawl hong kibawl ahi ua, minthanna saang mah in tua i geen te ngaihkhawk in nei zaw uhi.

Mishavfizza min in laa nih khum khe ta ua, amasa peen "Leel Chimlouh," Lengtonghoih Studio a a bawl uh ahi. Hornbill Cable Network (HCN) in a video bawlsak a, hiai laa tungtawn in a min uh hong kithei khepan hi. Hiai laa ahihleh leeng ki-ngaihlai laa ahi a, lungkuai takmai leh thuuk takmai ahi. A nihna peen, "Tul Ngeilou" ZRS kibawl ahi a, a video Uptown (Bungmual) te' laak ahi. Lamka khopi a cable tuamtuam ah a luun mahmah.

Hiai "Tul Ngeilou" laa ahihleh saanneem laa, gil mahmah leh geen tampi nei ahi. Zawlla kia ahi kei a, i khotaang dinmun leh i siamsinna dinmun a kawkkha hi. I teenna gam ah siamsinna nasatak in a puuksia a, a neizou kichi liai teng in gamdang ah zilna saangzaw delh in i paikhia uhi. Huai in i khotaang uah azawng-ahau kaal ah kikhenna gui thupitak a hon zaamsak. Gamdang a paizou te a di'n nuam law mahleh, a pai zoulou te a di'n kingaihsiatna leh khanvual een ngoihngoihna nasatak a tun hi. Tua kikhoukhiatna kaal a itna a hong kigolh khaak zawkmah chiang in thuakhak diak diing hi. Hiai bang khotang vai leh itna vai kaankhawm in laa phuaktu te'n zawlla dan in honphuah uhi.

Hiai laa ahihleh mikhat in a thiltuah ngeeingeei apan leh a lungtang tawng apan a hon gelhkhiat ahikei a, thil hithei leh omthei mah ahi, chih lahna dia gelh ahi zaw hi. Thiltuah hizawlou in suangtuahna apan hong piangkhia ahizaw. Ei Zomi laa ana kiphuahkhe teng lak ah "research" nasatak bawl hial a kigelh omsun, hiai laa ahidiam, chihtheih phial abang. Aziak ahihleh laa phuak tu te'n, tulai zawlla te a et vengveng chiang un, lapau om mang nawnlou, a omsun te leeng adik-atang zang om nawnlou in mu ua, upa bangzah hiam leh laibu hunkhop kaikhawm in, thumal tuamtuam zongkhia in lemkhawm ua, tua te pansan in hiai laa hon gelhkhia uhi. Adiak in, laa dawng thumna a, vual thumna a "Thelnah kiat nu'ah gam tulta zaangtuum vuai" chih bang, khangthak te a thei tam hetlou diing hi. Huaiziak in, hiai laa ahihleh, a gil mahmah, a mang kuanta, i laa kammal te kepbitna leh pholhsuah thakna hoihtak khat ahi.

A laa taangthu ensuk ta lehang. Dawng khatna leh nihna ah. A lawmnu, a laisimna munlam zuan a a pai ni'n a lawmpa thawmhau lua, om didan theizou mahmah lou hihtuak. A nih ua hunnuam zang sawt manlou a a hong kikhen mai uh pawna peetmah hi. Lawmnu a paidek kuan in, lawmpa'n bus khawlna mun ah va khakhia a, pai taktak dia hong kisak hial chiang un lawmnu'n khelah lawtel in a mit apan khitui nan vuallouh in hong bawkhe zoihzoih mai hi. Tua a ngaihzawngnu' mittui hong luangkhe zungzung te'n mipa' lungtang tuum hial hi'n a thei a, thuak hak asa mahmah.

Hong kikhen ta ua, a omna munchiat uah lungleeng tak in om mahle uh, kipahna leh lametna a nei tinten uhi. Nitak a sol vaak singseng te khawng a et chiang in a tangval pa'n a nungak nu' meel vaak muthei hi'n a kingaihsun zeel a. Meipi'n bangchi zawng teng in tuamkhum mahleh a kawm a kipan in tua solnou hongtaang thei veve hi. Tua solnou vaak ngeei ah ahi, a beithei ngeilou diing itna a kilat khumzeel uh.

Dawng thumna in a tangval pa' lungleen daan geendeuh hi. A lawmnu omlou ahihchiang in amah su kipaak diing mi om nawnlou a, a kiimveel mial in tuamvek hi'n a thei hi. Nisa in gamlak a tuum kung naaktak a a haai chiang in, tua tuum kung hongkeu a, a nah teng hongpulh hi. Huaibang deuh in mipa leeng kingaihsun hi.

Himahleh, a thunon-sakkiik ah a thak in lametna hon neithei zeel hi. Huaibel, haksatna bangteng tuak mahleh, a lawmnu ama' a dia ginom gige ahihdaan phawksuah a, tua in thathak guan zeel hi.

Hiai laa ahihleh, i zawlla ngeina daan te uh toh a kibang kei. A himhim in, i zawlla te uh, a tamzaw, 98% bang, kikhenna laa ahi mawk hi. Kingaihsiatna, kikhennung a kisapkiikna, leh kikhen ziak a kikousiatna ngen in a dim hi. Himahleh hiai laa bel, khoveel a Pathian' thilsiam thupi peen IITNA pahtawina hipeen hi. Haksa bangteng palnung a leeng lametna omthei gige ahihdaan hon taaklang hi. Tua kia hilou in, i khotaang leh siamsinna lam a kikhoukhiatna uangtak om bang.

Hun hongpai zeel diing a, i gam hong changkaang diing a, khangsawn te'n hiai laa a hon ngaihkiik chiang un, "Aw, nidang a siamsinna dinmun ana hichi eivele maw... Khotaang ana hichi eivele maw..." chih hon theithei diing uhi. Baan ah, hiai laadawng in a tuun, lapau gil taktak te bang, keembit in hong kisin siam diing uhi.

A laa gelhtu ahihleh MISHAVFIZZA pawl te'n lungtuak a a gelhkhawm uh ahi.


Siamsinna tual zuan a khaubang n'on chiahsan ni'n
Khattang in i vaang kholai ah hambang vai veng
Lungsim ngaihsutna mumal ka neithei nawnlou
Kua siang ka zuanta dia?

Lungtuak heikhawm a houlungkup chim manlou in
I leenna mual hongdang mai zaw a poingei maw
Daitui bang siang na maimit luankhi hongluang khia'n
Kei' sinlai khang damtui bang hongtuum

Zaan a solnou bang
Lummei kawm pan iitna meivaak n'ong taan a
A tul ngeilou diing iitna n'ong laan
Hizong tak a meel mulou
Kei ka suih lungzuan saangsawn lel e

Nang tellou in ka nunna muikhua khimbang ziing
Kei' ma ah tuanglam ka zui theilou hongleen in
Thelnah kiat nu'ah gam tulta zaangtuum vuaibang in
Taang nisa khuambang ka dou zoulou

Zaan a solnou bang
Lummei kawm pan iitna meivaak n'ong taan a
A tul ngeilou diing iitna n'ong laan
Hizong tak a meel mulou
Kei ka suih lungzuan saangsawn lel e

BRIDGE
Khaimu bang in ka siang hongleeng in

Zaan a solnou bang
Lummei kawm pan iitna meivaak n'ong taan a
A tul ngeilou diing iitna n'ong laan
Na sakmin malbang k'on kou
Mual zatam hal kei ka heina pan


Watch the video here
http://video.google.com/videoplay?docid=8583047340297824454


Source: Zogam Dot Com