Wednesday, March 26, 2008

Manipur Express & Lamka Post | March 26, 2008

Manipur Express

MHJU pawlin Mizoram Uliante’ houlimpih, Lakhera in Manipur a helpawlte suamhat bang lel a mu ahihdan gen

Lamka, Mar 25: Mi 11 telna Manipur Hills Journalist’ Union Team in nipikal masa in Mizoram state vapha uh a, tua hunah Mizoram solkar Ulian tuamtuamte tawh houlim in solkar nasepna tangpi enkhe kawmin thil omdan va suizui uhi.

Deptt. of IPR, Government of Manipur panpihna tawh Mizoram veh a kuan MHJU pawlte’n Mizoram Governor Lt. Gen. (retd.) MM Lakhera, Chief Minister Zoramthanga, IPR, School Education, Forest & Environment, IP & R Minister Dr Lalthangliana leh Chief Secretary Haukhum Hauzel,IAS houlimpihna hun hoihtak nei uh a, tua hunah Mizoram uliante’n solkar nasepdan tangpi chiangtak in Manipur singtanggam pansan thuthaksaimite kiangah gen uhi.

Lt. Gen. (retd.) MM Lakhera in amah official chamber a MHJU pawl a houlimpihna hunah India Malsuah gamte lakah Mizoram solkar nasepdan lungtun huaipen ahihbanah sum leh pai ahiding bangtak a zangpen hi’n gen a, tua tawh kiton in agalmuangpen ahihdan leng gen hi. Manipur tawh kisai ahoulimna ah, sepaih a panlai hun a ana omnasa ahihman in thil omdan thei chiang mahmah a, Manipur a helpawlte tup leh ngim kichian nei hilou in suamhat(extortionists) pawl maimai a mu ahihdan gen hi.

Aman agenzelna ah, India malsuah a state 7 omte India gamsung a mitamzawte lakah a hoihlou lama gen ahihveu uh poisa mahmah in, hiai bang thuvek pen dikkimlou ahi chi hi. National level ah malsuah gam genkhak ahih chiang in, hiai munte a thiltung hoihloute kia gen a om ahihdan gen a, chiangtak in etsakna hunkhop tawh thuah in gen hi. Lakhera gendan in, malsuah gam mite’n hong muhdan a se mahmah hia kilangpen akigen bangtuk hilou ahihdan amah mimal inleng ataklat theihna tan ah taklang in Article bangzah hiamtak leng gelhta hi’n gen hi.

Chief Minister Zoramthanga in MHJU pawlte tawh akimuhna hunah Mizoram maban ding amah muhkholhnate leh tunung sawtlou a Mizoram khawsakna kilumlet ding ahihdan kimuang mahmah in gen hi. Tunung sawtlou in Mizogam pen mite khatehnen luaktu lel hinawnlou in akim leh kiangte kiangah nek leh tak hawmzaktu hita ding ahi, chi kawm in, India solkar in Myanmar a om Kolodyne longkhawlna mun apuahhoih tawh kiton in athugente tangtung ding hi’n gen hi.

Aman agenna ah Kolodyne long khawlna puahhoih ahih hunhun in tulai a thil khatpeuh kg 1 a gik ahih phot leh Kolkota apan Rs. 6 a Mizoram puaktung theih thilte Rs. 3 in Mizoram puaktung hita ding in gen a, tua in Mizoram dinmun lumlet zou mahmah ding hi’n gen hi. Tulel a solkar panlakna tawh Grape, Ai-eng, Rose pak leh thil dangdang kichingte khawvel theihphak hita ahihman in leh ONGC tel a Company lian mahmah 3 in Mizoram leinuai hauhsakna laisuah dia kisingsa lel ahihna uah, tunung sawtlou in Mizoram taisan a Israel pemlutte’n Mizoram lutnawn asawm uleh thil lamdang hilou ding chi hialin gen hi.

Zoramthanga in a gendan in ONGC in leinuai mun khenkhat ah Gas (Fuel) musuahta a, tua Gas-te nuai ah thautui aom ding leng lam-et huai mahmah a, thamlou in Company dang 2 inleng agam leitang hauhsakna zong lellel ahihna ah Mizoram maban limchi mahmah, chi hi.

Manipur a singtanggam helpawlte tungtang ah, khekhat a din poimawh mahmah ahihdan gen in, pangkhawm hile uh MNF-te bang in agahsuah kei ding uh chihna a omkei chi hi. Zoramthanga in MHJU pawlte kiangah ‘na helpawlte uh khekhat a ding ding in gawm un; amau akigawm utkei hial tak ua leleng khawtang a pawlpi tuamtuamte pangkhawm in khekhat a din theih dingdan ngaihsun un’ chi’n leng thukhak hi.

IPR leh Education Minister Dr Lalthangliana in Mizoram veha kuan MHJU pawlte tawh a houlimna ah Mizoram solkar in newsmen(thuthaksaimite) ngaisang mahmah in amaute hamphatna apiaktheih bang pe gige ahihdan leh thuthaksaina lama solkar khutzat tuamtuam Doordarshan, PIB leh IPR te kituaktaka pangkhawm gige uh ahihdan gen hi. Banah, laizilna lam tawh kisai in Mizoram pen gamsung adia laisiam tamna pen ahihbanah England a om Cambridge University tawh kikhutzopna nei state omsun hi’n gen hi. Minister pa’ gendan in Cambridge University tawh Mizoram solkar in kitheihsiamna aneih tak utawh kiton in kum 3 sung in Mizoram a siamsinna inn tuamtuam a sinsaktu 30,000 kiangah hiai University in sinsakna peding ahihdan leng gen hi.

Chief Secretary Haukhum Hauzel,IAS in Mizoram solkar in Mautam tawh kisai a panlakna aneih tuamtuamte pulak a, tuni chiangah kial ziaka si mi omnailou ahihdan leh sihna hial dia kial thuak a omlouhna din solkar in naktak a panla ahihdan gen hi. Aman agendan in tuni chianga Mizoram solkar in Mautaam kial douna dia panlakna aneih tuamtuamte a sumsenna teng Centre solkar in a sikvek hi a, kial pen kumkhat kan aom ding gintak huailou ahi chi hi.

MHJU pawlte Mizoram ah ataam sung un, Berawtlang a om solkar khualbuk ah zintun hi uh a, amaute kuan leh pai banah a vakvialna ding uh solkar in niteng in gari 2 pia hi. A lamdang mahmah bel Manipur a solkar paidan banglou tak in Mizoram solkar nasepna lamzang mahmah a, ni khat thu in state sunga Ulian teng MHJU pawl tawh kimusak thei mawk uhi. Chief Minister Zoramthanga leh IPR Minister Dr Lalthangliana ngial Assembly session a a tellouh theihlouh uh hinapi in MHJU-te adia hunchiam hunah ahuntak in Assembly Session apan ki-awngsut in MHJU teamte houlimpih thei uhi. Chief Minister ngial houh hunchiam ma minute 5 tanah Live a khahkhiak a om Assembly Session ah thugen hinapi in ahuntak in MHJU pawl kimuhpih thei veve hi.

Mizoram ah tulel dinmun in meivak paihoih mahmah a, nikhat dan a dakkal khat chinglou meivak amit zel chihlouh meivak paiden a, kikawm tuahna kongzingte deihbang tak in lian kei mahleh hoihtak ub puah uhi. Banah, loubawlna lamah Chief Secretary in loubawlmite lakah 70% bang singtangloubawl hi un gen mahleh tamtakte’n hiai bang loubawlna tawpsan in Farming lam uangbawl mahmah uhi.

Mun khenkhat ngial ah Grape uang bawl mahmah uh a, kumkhat khamkhop lel ngahna louma apan in Rs. 3 – 5 lakh vel man ding Grape khoukhe gigeta uhi. Tuabanah, amaute haichi chiinte hoihtaka kep a gamdang tanpha a zuaktheih nading in gamdang apan solkar in vanzat hoih mahmah thukhah khinta hi’nle Chief Minister in MHJU pawlte theisak hi.

Tangnuam Village Authority in naktakin mawhpaih
Numei naupang kum 6 mulkimhuai taka sualluih in om
Lamka, March 25: Lamka Police station apan km 3 vel a gamla Gangpimual a Children Brighter School(CBS) a Class ‘B’simlel, Goihzemching @ Chingbawi (kum 6) tuni in mulkimhuaitak in sualluih(raped) in om hi.

Thukiza dan in, Singkhansuan leh azi Mrs Mankhannem of Tangnuam te gil a gah goutan 4te lak a a 3na Goihjemching tuni in a school ua exam khin phet sunnung dak 12:15 vel in a inn uh zuan lai Tangnuam leh Gangpimual kikal a om Gangpimual hanmual a tun in pasal khat in ana kham khawl in, thagum in tonpih a, hanmual tumlam pang a BSF dai kimlak vel ah thagum in suallui hi’n kigen hi.

Goihjemching in thiltung hoihtak in genthei nailou a,himahleh,thil omdan a theih dandan in bel gen chiauchiau hi. Chingbawi in agenna ah, pasal milian, mi piching khekol tom teng khat in, thagum in tonpih a, leilak ah lumsak in a kalkak sak a, a tawvang ah a zunthakna thun ahihdan gen hi. Huaiphet in aman leng na salua in kikou a, pasal pa’n akam humsak in “na kikou leh tem in kon satlum ding” chi in tem lak ahihdan Chingbawi in gen hi.

Chingbawi in a genzelna ah, pasal pa’n hunbangtan hiam nung in khahkhia a,“na inn uh na thei hiam?” chi’n kan a, aman ka thei a chih phet in paisak a, a inn uh zuan ahihdan gen hi. Huai pasal bel Gangpimual lam manawh in pai chi hi. Chingbawi inn a tun in a pa gamvak ding in kuanman a, a inn uah leng lutpah ngamlou in, a inn khangte inn ua va om in, va kimawl a, a chang chiang in, “pipi, ka taw na lua eive” va chi zel hi. A innkiang nu uh a pipi in leng “exam lai na hi ua, na inn uah paitou inla, lehkha va sim phot in” chi hi. Amah leng a inn uah paingal in, a nu kiang ah “Nu, School kai ka tawp chiang un hong pi pahpahta in aw…” chi hi. Tuazawh in Chingbawi leng a inn kong uah pawtkhe zel in, a nu kiang ah tua kam pau mah “Nu, School ka tawp chiang un…” chih pen mah gen kik nawn zel hi. An nek hun in, nidang banglou tak in tawm chik ne a, inn kong ah va om zel hi. Nitak khawmui kuan in a nu kiang ah “Nu, ka taw ana lua, hehpihtak in school kaitawp chiang in nang mahmah in hong pi ta in aw…” chi’n gen nawn hi. Anu in leng atawp in lamdang sa in, ‘Bawi bangchi e?” chi a akan leh, aman leng thil omdan a nu kiang ah genvek hi.

Nitak dak 7 vel ding in innkim innkiangte patau in, District Hospital casualty zotpih uh a, huai ah Doctor te’n a tawvang (anus) mun nih kek ahihdan mu uh a, damdawi inn apan discharge in inn ah kikem lel uhi Chingbawi pa ahihleh, Rickshaw hek a nektawm zong hi’n kigen a, i lak a om Civil organization te’n lam tuamtuam ah kithuahpihna poimawh mahmah uhi.

Thiltung tawh kisai in, tuni nitak mah in Tangnuam Village Authority in thusuah bawl pah uh a, Goihzemching d/o Singkhansuan sualtu mawhpaihna sangpen a mawhpaih uh ahihdan puang uhi. Pum Khen Cin, Secretary, Tangnuam Village Authority in ataklat dan in naupang mawhna bei huhamtak leh maingal tak a sualluitu heutu leh makaite’n amatkhiak ua, a kituahpih action alak uh deihthu taklang a, hibang thil i gamsung ah tungnawn kei leh chih a deihthu leng taklang hi.

DC in suang a deeng awm: Mi 2 liam
Lamka, March 25: Lamka Police te apan thu kiza dan in, zan nitak dak 7:20 vel ding in IB Road a Deputy Commissioner official residence suang a va deng pawl om ua, huai kawmkal ah mi 2 in thuak khak lawh hi’n kigen hi. Thu kizadan in, DC tenna inn suang a deen a hih phet in, Escort team leh DC guard te’n delh ngal in, lampi a pai mi 2 va man ua, khoih zek man uh hi’n kigen hi. Liamna tuak te ahihleh, Ngul khawpau (22) s/o Sangngam of Headquarter Veng leh Takhelambam Inaocha Singh (36) s/o T Joykumar of Tuibuong hidan in kigen a, Lamka Police a First Information Report bawl ahih dungzui in Police in leng delh ngal in, mi 2 te tonpih ua, District Hospital ah first Aid piak zawh in Custody ah koih ding in tonpih suk uhi. Mi 2 te khutkhialtu taktak hiding uhiam chih bel theih hinailou hidanin thutut kingah hi.

Thagum in vaite’ sum laksak
Lamka, March 25: Muanhuaitak apan thutut kingah dan in, tu nitak dak 9:30 vel ding in Pulsar san leh Bike vom zang pasal 4/5 vel in Lailam lei bul a vai Dukan bawl Inn luahte om na mun ah va lut in, thagum in sum tamtak va lak sak uhi. Thutut kingah dan in, Mr Anil apan in Rs 5,000 suhsak ua, Dhirinder apan in Rs 400 laksak uh hi’n kigen hi.

DC in report pe ding in theisak
Lamka, March-25: Sumant Singh,IAS, DC/CCpur in March 20, 2008 in ZEO, CEO, CMO leh DSO(FCS) te kiang ah Sangaikot Block a JB/UJB/Primary School 15 leh Jr High School 2 te function lou a om ahihdan gen in, ZEO leh CEO in verification va bawl a kal 1 sung a report pe ding in theisak hi. DC in CMO kiang ah leng Sangaikot Block sung a Tuining leh T. Khongkhai khua a Primary Health Centre leh Veterinary Dispensary khat function lou in om a, spot enquiry bawl a ni 3 sung a report pe ding in theisak hi. Huailou in DC in Sangaikot Block area ah SK Oil tung mengmeng lou leh antang rate sangtak a kizuak ahihdan DSO theisak a, huai thu DSO in spot enquiry bawl a ni 3 sung a report pe ding in leng theisak hi.

Medical Deptt in tulai in panla
Lamka March-25: Medical Deptt/CCpur in tulai in naktak in panla uh a, Dr S. Gouzalam Vaiphei, CMO/CCpur leh Dr. Paulginthang. MO in-charge Khaukual te’n tuni’n Tuining a PHSC leh Khaukual enkhia uhi.

District Malaria Officer Dr. F. Thienkhogin makaih in March 26 in Vangai Range ah Medical Team hawh ding uh a, damloute en ding uhi. National Vector Borne Diseases Society/CCP nuai ah Malaria Deptt te’n Bukpi Area ah Chinkhanlian,MHW makaih in leh Leijangphai Area ah Lamminthang,MHW makaihna in DDT kap ding uh a, thousilen leng hawmkhe ding uhi.

Henglep block zuan ding uh
Lamka, March-25: Henglep Block a NREGS nasepna enkhe dingin April kal masa sungin Joint Supervising and Monitoring Cell te Lamka nusia in zinkhe ding uhi. Huai ah khaw hausa leh DRDA staff te tel ding uh a, digital camera leh video camera tanpha tawi in lem lak theih omte la ding uhi.

Thudang kizadan in NREGS nasepna tawh kisai in, Thanlon,Tipaimukh leh Vangai Range te’n ni 100 nasemta uhi. Block dang ah ni 100 nasem thei nailoute adin zan in govt in 3rd phase ading in sanction bawl hi. Sanction dungzui in Singngat leh Henglep Block te’n ni 65 nasem thei ding uh a, Block dang ate’ n ni 50 nasem thei ding uhi. DC in tukal sung in SDO/BDO te Bank account tungtawn in sum sanction bawl ding hin kigen hi.

News Laktom:
Vangaitang ah antang lut ta
Lamka, March-25: Vangaitang mipi te’ n NREGS nasepna thaman ni 40 ading sum a muhte uh antang leina dia a deposit uh felta a, tuni’n Jiribam FCS Godown apat antang quintal 731 vel pawkhia uh chihthu om hi. Tulel in Vangai Range ah Job Card nei 2090 om a, Job Card khat zel in antang kg 35 tang ban ding uhi.

NABARD makaih in training om
Lamka, March-25: Tuni zinglam dak 11 akipat in New Lamka a EBC Guest House ah NABARD leh DRDA saina in “One Day Training for Self Help Group on Income Generation to Food Processing” kichi om hi. Huai ah Self Help Group 12 apat mi 25 tel uh a, Pearsonmun a KVK staff te’n sinsak uhi.

ASI adin Viva Voce om ding
Police department a ASI lakna ding a written test zousate ading in March 26,2008 zinglam dak 9.00 in Kangla a Officer Mess ah Viva Voce test kipan ding a, CCpur leh Thoubal district a candidate-te adin March 28 zinglam dak 9 apat in Viva Voce om ding hi.

Suunna:
Vungzalam (62) h/o Chingta of New Lamka Vengnuam tuni zingkal baihtak in sungna in si a, YPA New Lamka hanmual ah kivui hi.
Ex-serviceman Chinzathang @ Thangbem f/o Upa Vungsuanthang of Zenhang Lamka tuni zinglam dak 10:30 in teknat in si a, tuni mah in Zenhang Lamka hanmual ah kivui hi.

IMPHAL NEWS:

Rajya Sabha election om ding
Imphal, March 25: Manipur apan MP(Rajya Sabha) hilel CM-lui Rishang Keishing hun April 9, 2008 a bei ding ziakin March 26, 2008 in Manipur ah Rajya Sabha member telna ding in election om ding. Huai dingin Congress candidate tulela MP(Rajya Sabha) Rishang Keishing leh NPP candidate BD Behring kituh ding uhi.

Manipur Assembly Secretariat a Room ‘A’ ah March 26, 2008 zing dak 10.00 akipan nitaklam dak 4.00 tan in MP/MLA te’n vote khe ding uh a, nitaklam dak 5.00 akipan in vote sim kipan ding hi. Election process himim March 29 2008 a zawhfel vek hiding in kigen hi.

GOC, Eastern Command hongzin
Imphal, July-26: Lieutenant General VK Singh, GoC, Eastern Command in tuni’n Kolkata apan Imphal hongpha in Manipur a security dinmun hong enkhia hi. Aman tuni mahin Chief Minister O. Ibobi Singh leng vamu in Manipur dinmun genkhawm uh a, huai hun ah Lt General MS Dadwal,GoC, 3-Corps; Maj General BK Chengapa, IG AR South leh Army top official te’n GoC, Eastern Command vazui uhi. Huai khit in Lt VK Singh in Mantripukhri a IG AR South HQ pha in security official-te tawh kimu uh a, huaizawh in 57-Mountain Division HQ Leimakhong leng vapha a jawan-te leh a innkuanpihte uh leng kimuhpih hi.

Thabalchong lai kap: 2 si midang 2 liam
Imphal, March-25: Thoubal district a Heirok Part-11 ah zan nitak 10.30 velin galvantawi honkhat in Thabalchong a om mipi lak thau in kap uh a, huai ah Miss L. Nirmala(16) d/o L. Thambou of Heirok Mamang Leikai leh Miss Th. Promila(18) d/o Th. Mohon of Heirok Part-I Hetumpokpi si uh a, Th. Romesh(25) of Heirok Bazar leh W. Rebecca(17) of Kairenbikhok liam in tuin Shija Hospital ah etkol hi uhi.

Hiai thu a lungkimlou mipite’n JAC bawl in tuni nitak lam dak 5.00 in Bus 8 leh Tata tanpha zangin Curfew bawhsia in CM muhsawm uh a,a tawpin makai mi 4/5 in muthei uh a,amau CM kianga memorandum pia in Heirok bial ah buaina nitenga a tun ziakin helpawl douna ding leh kivenna dingin govt in inn teng a thau a piak ding, Heirok bial ah helpawl lutsaklouh ding, kibukna dia inn zangsak a om leh Heirok apan nawhkhiak ding, tualthatte dakkal 48 sunga matkhiak ding chih telin point tuamtuam CM kiang ah phuzui kawmin pia uhi.

Imphal East & Thoubal ah NREGS kipan
Imphal, March-25: Manipur govt in Imphal East leh Thoubal district ah leng NREGS pat ahihna ding in tuni’n honna programme bawl hi. Chief Minister O. Ibobi in Imphal East ading in tuni zinglam in Porompat a Panchayat Bhavan ah NREGS honna nei a, zonna(poverty) beisak theihna ding hibang scheme hoihtak sep pichin theihna ding in govt in panla ding chi’n gen a, NREGS kichi mipi adia thil manpha(asset) bawlna ding in Pathian apan thilpiak manpha chikhat hidan in gen hi. Huaikhit in Chief Minister in Dc/Thoubal office complex a Election Counting Hall ah NREGS honna nei hi. Aman a gendan in tunung zekin huai district a mijawng innkuan tamtak kum 1 sungin sepna ni 100 piak hiding uh a, nasep man ni 1 in Rs. 82.40 piak hiding uh chi’n gen hi. NREGS sum diklou taka zat ahih khak ding dalna ding in Centre leh state govt in panla ding chi’n leng gen hi. Huai kikhopna ah Rural & Dev Minister Md. Alauddin Khan, Works Minister K. Ranjit, O. Landhoni Devi,MLA leh Y. Surchandra Singh,MLA leng tel uhi.

Zeliangrong Union makaite lungkimlou
Imphal, March-25: Zeliangrong Union(Assam, Manipur,Nagaland) makaite’n National Highway No. 53 in a tawtkhak Jiribam bial, Cachar phaijang leh North Cachar Hills a Haflong biala Zeliangrong dinmun leh khawsakdan enkhia uh a, govt tung ah lungkimhuailou sakthu puang uhi. Lamlian a lei(bridge) tamtak zat taklou hi’n mukhia uh a, Manipur govt in NIT, Capitol Project leh Manipur University keklet banah Airport keklet ding thugen in mega project tuamtuam kigen mahleh huaite pichinna dia van poimawhte puaklutna ding lamlian govt in nelhsiah chi’n lampi ngai poimawh ding in govt theisak uhi.

Gari tax sunna ding Counter kihong
Imphal, March-25: Gari/motor neite adia tax sunna ding lemtang zonsakna ziakin March 30, 2008 tan zinglam dak 10.00 akipan in sunnung dak 2.00 tan Cash Counter kihong ding a, Gari pute’n huai hunsung in tax sung chiat dingin District Transport Officer/Imphal West in theisak hi. Huailouin Chandel A/C a photo identity card adia lemla nailoute adin March 27-29, 2008 sungin SDO/Chandel office ah lem lak theih ding chihthu om hi.

www.manipurexpress.com






The Lamka Post March 26, 2008
Submitted By Lamka Net Wednesday, 26 March 2008


Kum 6 lel a upa numei naupang sualluih in om
Lamka, March 25: Numei Naupang kum 6 lel a upa Chingta ( a min kisel ) d/o Langpu (a min kisel) of Tangnuam tuni sunnung a school tawp innlam zuan a pailai meltheihlouh pasal khat in gamlak ah tonpih in sualluih hi.

Thukizadan in Chingta bel Children Brighter School, Mualkawi a Class B simlai hi a, tulai Quarterly Exam a neihziak un a zou masasa paisek hi ua. Tuni’n amah zoh hun a a tonpih ding lemtang a omlouh ziak in amah kia innlam zuan a pai ahi. Innlam zuan a apailai in meltheihlouh pasal temtawi khat in singsat ding chi a ana zawn in a khut a kaikawm in Gangpimual Hanmual kiang a gamlak ah paipih in mun khat a lumsak in huai ah a tawvang hihsak(sodomized) hi. Chingta in nasalua in kap mahleh huai pasalpa’n a kah leh thahdia avaukawm in a ngawng leh atem a suktuah ziakin kap ngamlou ahihdan sual a om nu’n gen hi. Huai mipa’n ahihdingteng a zoh in naupangnu paisak hi.

Hiai thiltung toh kisai in naupang in, inn atun hun in kuamah kiangah gen ngam zoklou a, nitak khomial nung in a nu kiangah a tawvang nasalua hihdan gen a, huai apan in thil omdan awl a theihkhiat in omphet a, naupangnu’n anu kiangah school akai chianga vapisek ding in ngen hi. Anu’n leng a tanaute uh khenkhat toh naupangpen tunitak dak 7:30 vel in Lamka damdawi inn ah va-ensak uhi.

Hiai hiai thu gelh ahihtan in Police ah report bawl nailou uhi. Naupangnu bel akahkahna aw khawng heu gawp in bangmah chiangtak in gentheilou hi.

Naupang sualluih toh kisai in 2006 in Guite kual mun khat ah om a, tua zoh in Simveng, Lamka ah leng hiai bang thil tung ngeita hi.

ASI Viva-Voce om ding
Lamka, March 25: Manipur Police Department a Asst. Sub-Inspector (ASI) lakna ding ah Viva-Voce hongtung ding March 28, 2008 zing dak 9:00 apan in Officer Mess, Kangla, Imphal ah Hill District teng leh Thoubal District apan candidate te ading neih hiding hi.

Vangai Range ading anntang la
Lamka, March 25: Tipaimukh Sub-Division sung a Vangai Range ading March 2008 quota anntang quintal 731 tuzing in Village Chief Association makaih in mipi’n Jiribam FCS Godown apan in vala uhi. Hiai anntangte bel NREGS thaman zang a sum deposit hi a Job Card khat zel ah anntang Kg.35 in hawm ding uhi. Tulel in Vangai Range ah JobCard nei innkuan 2090 om hi.

Medical team zinding
Lamka, March 25: District Malaria Officer/CCpur. Dr. F. Thienkhogin makaih in zingchiang in Medical Team khat in Vangai Range zuan ding uhi. Amau Vangai Range a kho tuamtuam pha in damlou tuamtuamte en ding uhi. Huailou in DDT kap leng pat hita a, Bukpi Area ah Mr. Chinkhanlian, MHW makaih in DDT kap ding ua, Leijangphai Area ah Mr. Lamminthang, MHW makaih in spraymente’n DDT kap ding uhi.

Fruit processing training
Lamka, March 25: NABARD leh APO/DRDA-CCpur saina in tuni’n EBC Guest House, Dorcas Hall ah ‘One Day Training for SHG on Income Generation through Fruit Processing’ neih in om hi. Hiai Training ah Krishi Vigyan Kendra, Pearsonmun staff-te’n sinsak ua, huai ah Self Help Group (SHG) tuamtuam 12 apan in mi 25 training uhi.

PHSC enkhia
Lamka, March 25: Chief Medical Officer/CCpur Dr. S. Gouzalam leh Dr. N. Paulginthang, MO i/c Khaukhual PHSC te’n tuni’n Tuining Primary Health Sub Centre leh Khaukual Primary Health Sub Centre te enkhia uhi.

Thanlon ading anntang thon ding
Lamka, March 25: Thanlon A/C sung ading March 2008 quota anntang tukal sung in thot hiding hi. Hiai anntang manding bel mipi’n NREGS thaman apan deposit abawlsa uh hi a, SDO/thanlon in hiai anntangte army venbitna nuai ah Thanlon tan potung ding hi. Anntang khenkhat bel Tipaimukh tawn in Thanlon kho tan puak hiding a, khenkhat bel Guite Road tawn a puak hiding a khoteng ah amau quota chiat piak hiding uhi. Mipi’n mahni thaman chiat anntang man dia deposit abawl ziak un anntang man tawmchik tungpha ding hi.

DC in Tipaimukh pha ding
Lamka, March 25: Tipaimukh Dam bawl ding toh kisai in hongtung ding March 31, 2008 ni’n Tipaimukh mun a Public Hearing neih hun a Presider dia seh a a om dungzui in Mr. Sumant Singh, IAS DC/CCpur in Tipaimukh pha ding hi. Hongtung ding March 29, 2008 ni’n DC in Imphal apan in Aizawl lenna in zuan ding a, March 30, 2008 in Aizawl nusia in Tipaimukh zuan ding hi.

Tuabangkal ah, hiai hearing neih ding toh kisai in Hmar Students Association in boycott uh hi’n thutut kingah hi.

DC ni 25 tha beh lap sak
Lamka, March-25: Sumant Singh IAS DC/Churachandpur in tuni sun dak 12:00 in SSA nuai a Govt. School naupangte kiang a free a hawm ding laibu tamtak hong tung, Hq. veng a DIET Building a kikoihte va en hi.

Huai zoh in Rengkai khua a NREGS nasepna mun va en khia a, Rengkai hanmual kiang a protection wall bawlna a Rs.2 lakhs apiak kidaih lou chih ziak in tuni’n Rs.1lakh piak beh nawn a, Rengkai Public Ground area kim vel a pucca nulla kibawlte etna va neih ban ah, tuni a Rengkai khomi NREGS nasem a kuante kiang ah hun saulou thugen hi. Hiai hun ah DC in Rengkai khua in NREGS nasep uh hoih bawl a sak ziakin Job card 1 ah ni 25 thaman ding behlap sak ahihdan puang a, tun Rengkai khua in ni 50 thaman sum mu ding uh ahih dan gen in March 31, 2008 ma a nasep man sum piak vek hiding chi’n leng gen hi.

Mi 1700 val in min khum
Lamka March-25: Korea a Life Ward saina in Bungmual EBCC Biak inn ah tuni tak apan March 28, 2008 tan daih ding Life Ward Seminar kipan a, huai ah Saptuam tuamtuam apan mi 1700 val in min khum uhi. Tuni sunnung in Resource person ding in Korea apan hun khop Lamka hong tung uhi.

District Level Sports Meet om ding
Lamka, March-25: Nehru Yuva Kendra/CCpur sponsore na leh Bungmual Youth Club saina in March 28 2008 apan District Level Sports Meet 2008 Lamka Public Ground ah kipan ding hi.

Hiai ah 100 metre race (pasal+numei), 400 m (pasal+numei), Kang (pasal), Kangchong (pasal), Suk kiheek (pasal+numei) leh talent show (disable person/pasal+numei) neih hiding hi. Numeite leh handicapped person te deihsakna piak tuam hiding in leng kigen a, tuaban ah, kimawlna item teng a Ist apan IIIrd tan teng prize piak hiding uhi. 28 March zinglam dak 11 in pat hiding a, huai ma dak 8 tan in a tel ut te’n min piaklut theih ding hi. Thuchian kimzaw BYC Sports Secretary kiang ah kan theih ding hi.

Damdoi hun beisa zuak tamtak mukhia
Lamka, March-25: Northern Churachandpur Youth Club Federation (NCYCF) in Tuibuang area ah operation sun zom ua, tuni’n Tuibuang Bazar a Pharmacy tuamtuam check abawlna uah Lamkhotin @ Hetin Pharmacy TC Medicine apan in Damdoi hun beisa kizuak tamtak mukhia ua, lak khiak sak vek nung un Pharmacy hawm zou hial in gen uhi. NCYCF toh gen fel ahihma pharmacy hong lou ding in theisak uhi.

Clerk a pan Asst. Manager in kai sang
Lamka, March-5: State Bank of India (SBI) Churachandpur Branch a Clerk sem Vumzagin @ Vumpu zan zek in Asst. Manager in kaisang a, amah tunung zek chiang in training in kuan ding hi.

B.Ed zil theih
Lamka, March-25: Zonal Education Office (ZEO)/ Churachandpur nuai a School pu kum 5 sem khin sa B.Ed training utte a ding in ZEO/CCpur Office ah application form la in April 24, 2008 tan in piaklut theih ding hi.

PT Sports Complex Fencing um kipan
Lamka, March-25: New Lamka vengnuam a PT Sports Complex area Pucca Fencing a um suak vek sawm in nasep kipan a, Contractor in Simlam pang um zouta a, nasep kisan mahmah hi.

Church of Christ apan kial panpihna
Lamka, March 25: The Churches of Christ Christian Relief Fund, USA tungtawn in mautam kial thuakte panpihna ding in anntang bag bangzah hiam hong tung a, zingchiang in Pu R. Sanga makaih in mibangzah hiamte’n hawm ding in Mualnuam zuan ding uhi.

Village Public Telephone lak theih
Lamka, March 25: Singtang khua a hausate a ding a kibawl Village Public Telephone kichi Gangpijang, Molnom, Geljang, Singngat leh Molcham a ding hong tungta a, amaute’n Telephone exchange ah a lak uh ngai ding hi’n official thutut kingah hi.

NPHC Refugees camp a omte’n sing khul ding complaint
Lamka, Mach 22: NHPC Loktak Site, Kom Keirup, CCpur district a refugees camp a omte’n tuni’n ann huanna ding sing (Fire wood) a kuang thei kei chi’n Chief Secretary a report a bawl ziak un Chief Secretary in DC/CCpur kiang ah enkai ding in theisak hi. Tua toh kiton in, DC leh staff bangzah hiamte’n a mun va pha in a sing khul ding uh va pia uh hi’n thutut kingah hi. Hun paisa a namkal buaina ziak a refugees camp omte ah singkhul ding ziakin kuamah in complaint bawl hial omlam theih hilou hi.

Tuabangkal ah, hiai mun a SDO/Henglep leh staff bangzah hiam om ding chih himahleh kuamah muh ding omlou uhi.

DC residence suang a den in om mi 2 man
Lamka, March 25: I.B Road a DC/CCpur tenna inn, tunitak dak 7:30 vel in pasal 4 in suang in vadeng ua, DC guard te’n leng kintak a suang a dengtute a delhzuina uah mi 4 lakah mi 2 mankha ua, amaute bangtan hiam a soisak nung un Lamka Police khut ah pekhia uhi.

Mat a omte bel, Mr. Ngulkhopau (22) of HQ Veng leh Mr. Takkhellembam Inaocha Singh (36) of Tuibuang hi ua, amaute Lamka Damdawi Inn ah Police in medical Check-up sak uhi. Police in a soisakna a gim deuh ziakin Mr. Ngulkhopau bel Lamka Damdawi inn ah admit in om hi. DC leh a zi Badminton akimawllaitak ua, hiaite’n DC tenna inn avaden uh ahi. Hiai bang thil hun paisa ah a tun lam theih hilou hi.

Nungak 2 leh tangval khat kaplup in om; Nungak 1 leh tangval khat liam
IMPHAL March 25: Yaoshang hun toh kituak in nitak chiangin mun tuamtuam ah Thabal Chongba neih a om lai in, zan nitak dak 10.30 vel dingin Thoubal district sung a Heirok part I mun ah, Thabal Chongba neihna mun ah meltheihlouh galvan tawiten nungak nih leh tangval khat kaplum in nungak dang khat leh tangval khat mah in liam uhi.

Thusuak dan in, meltheihlouh helpawl khat in helpawl dang khat a mizon nei in, Thabal Chongba mun a om chih ziakin tuamun ah vamukha ua, tua mun apat a kidelh tuahna lam ua thautang a khah ziak ua tuabang thiltung hidan in kigen hi.

Hiai mun a kaplup a omte bel, L. Nirmala (20) d/o Thambou of Heirok part I Maning leikai leh Th. Promila (20) d/o Mohen of Heirok Part I Heitoupokpi leh tangval khat kaplup a om pen bel Ningombam Naobi (32) s/o (L) Manihar sof Khongman Okram Chuthek hidan un kigen hi. Misite a lu uah thautang lutna ma muhtheih ding om a, postmortem bawl ding in RIMS morgue ah koih in om uhi.

Kapliam a omte bel, Th. Romesh (25) s/o Khomdon of Heirok Part II leh Khwarakpam Rebecca (17) d/o Inaobi of Kairenbikhok hi ua, amau gel RIMS puaktung masak himahleh, a serious ziakun Shija hospital tut in om uhi.

Hichibang a Thabal Chongba mun a mi kaplup ahihna toh kisai in tuni’n Heirok bazaar ah mipi kikhopna om a, tua ah tualthahna naktak in mohpaih uhi. Hiai toh kisai in JAC bawl khiak hidan inleng thutut kingah hi. JAC palai tamtak ten tuni nitaklam in CM kiang ah memorandum khat leng pelut uhi.

CM kianga memorandum apiakna uah, tualthahna naktak a mohpaih ahihdan leh tualthatte govt. in dakdal 24 sunga apuakkhiak kei leh siluang laklouh ding, Heirak area helpawlte kibukna pia a om leh hawlkhiak ding, Heirok area te kivenna dia Inchih a thau khat chiat govt. in apiak ding, Heirok area sunga misite suunna a ni 2 sung nop bawlna kua man neihlouh ding chihte ahi.

Bomb puak ah mikhat liam
IMPHAL March 25: Thu khonung kizadan in, Chandel district sunga Molcham Police station huamsung S. Bungyoy khogei a gamlak ah, zan sunnung dak 12.30 vel dingin bomb kiphumgu khat puakzak a, tua ah gamvak Ngamzathang (50) s/o (L) Sokholen of S.Bungjoy liam hi.

Thudang khat ah, Imphal khopi sung ah security khauh mahmah chih himahleh tuni nitaklam dak 3 vel dingin, M.G.Avenue a Hotel Nirmala opposite a motor van zuakna khat ah, meltheihlouhten hand grenade khat vakoih uhi. Hiai bomb police bomb expert ten a khonung in lakhia uh hi’n thutut kingah hi.

Saptuam in Relief camp ah huhna pia
IMPHAL March 25: Non-Manipuri te bitna dia govt. in mun tuamtuam a Relief Camp a honkhiak lak a khat, Imphal Babupara a Bengali High School ah tuni’n Komrem Baptist Church ten tua mun a omte adingin, Antang bag 2 leh sum bangzah hiam vapia uhi. Hichibang van leh sum piakkhiakna hun ah, Imphal West DC A.Ibocha leh SP L.Kailun te leng kihel uhi. Hiai bang saptuam te thilhih saptuam dangte’n leng ettontak mahmah hi’n leng thutut kingah hi.

Hiai relief camp ah tu lel in, non-manipuri 415 vel om ua, camp sunga om naupang leh pasal ten hun awl zatna in Cricket leh Carrom khong kimawl in om uhi.

BADP fund tamtak lakkhiak himahleh nasep zoulou
IMPHAL March 25: Muanhuaitaka pat thutut kingah dan in, Border Area Development Fund (BADP) fund 2006-07 nuai a sum tamtak Ukhrul district sunga Agency tuamtuam 12 in a akkhiak nungun nasep ding zoulou in om uhi.

Hiai toh kisai in, Ukhrul DC in march 19, 2008 in Ukhrul Police station ah report pia a, tuadungzui in, Ukhrul Police station in FIR case 12 chiamteh uhi.

State Equestrian Championship
IMPHAL March 25: 5TH Director General Assam Rifle Cup ‘State Equestrian Championship’ kichi Manipur Equestrian Association te saina nuai ah, Imphal a Pologround ah March 26-28, 2008 sung om ding hi.

Hiai championship honkhiakna March 26, 2008 nitaklam dak 2 in om dinga, tua ah khuallian leh President dingin, Maj Gen B.K.Chengapa AVSM IGAR(S) leh Dr. S. Joykumar Singh President Manipur Equestrian Association te pang ding uhi.

Hiai hunkhakna March 28, 2008 sunnung dak 2.30 in om nawn dinga, tua ah khuallian in Maj Gen B.K.Chengapa AVSM IGAR(S), President din S. Budhichandra Singh IAS President Manipur Horse Riding & Polo Association leh Guest of honour dingin Brig. P.K. Kayastha CO 9th Sector Assam Rifle te pang ding uhi.

KSO in AMSU kigelh lou din theisak
IMPHAL March 25: Kuki Students’ Organisation, Chandel district a Secretary Information & Publicity James Baite in March 22, 2008 a thusuah a bawl dan in, AMSU in KSO Chandel district thuneihna sunga a kigolh uh nuam saklouh dan taklang hi. Class XII admission toh kisai AMSU in ngohna diklou a Principal tungtang agen pen KSO in hoihtak a, a suizui nung ua diklou ahihdan theihkhiak hidan in leng thusuak in taklang hi.

Hiai tungtang a AMSU in akisaipih College Principal kianga ngaihdam anget ding leh KSO Chandel district thuneihna sunga a kigolh man uh, March 31, 2008 tan a ngaihdam ngen ding in theisak uhi.

Thusuak taklat dan in, AMSU in KSO toh kal a kitheihsiamna adeih leh ngohna diklou apat a kisutkhiak ding leh tunung a AMSU in Chandel district sunga hihnop aneih leh KSO adot masak ding hidan in leng taklang hi.

Pathianni in leng Tax counter kihong ding
IMPHAL March 25: Imphal West District Transport Officer in thusuah a bawl dan in, gari neite adia tax piakna lemchang ding khualna in, special Cash counter hongtung ding Pathianni March 30, 2008 zinglam dak 10 apat sunnung dak 2 tan hon hidingin taklang hi.

NREGS patkhiak hita
IMPHAL March 25: Kha nawn April 1, 2008 apat zat dingin, Thoubal district leh Imphal East district ah leng tuni’n NREGS patkhiak in om hi. Hiai district nih a NREGS patkhiakna Chief Minister O. Ibobi Singh in khuallian hikawm in uap hi.

Driver 1 kapliam in om
IMPHAL, March 25 NNN: Imphal East district sung a Urup leh Keirao kikal a tai passenger gari hektu khat Seppatni nitaklam a meltheihlouhte’n a kapliam ziak ua RIMS hospital puaktun a om hi’n thusuak in taklang hi.

Hiai passenger gari hektu ahihleh Imphal East district sung a Urup Awang Leikai a teng Tajimur’ tapa Talimu a.k.a Ibungo (18) hi’n thusuak in taklang hi.

KSO in hydel project deihlou
SHILLONG, March 25 NNN: Meghalaya a Congress sorkar a dinlai a hydel power project bawlkhiakna dia state pua a company-te toh kilemna suai a kaihte uh zukkik dia Khasi Students Union (KSO) in ngetna a neihte tu’n sunzom nawnta ua, Meghalaya Progressive Alliance (MPA) government nuai a Power Minister Conrad K. Sangma kiang ah Seppatni in representation khat thehlut uh hi’n thusuak in taklang hi. Four odd river basins were listed to allow power developers to execute the projects, before the opposition parties, some members of the erstwhile cabinet and the KSU protested Meghalaya a lui 4 khaktan a hydel power project sepsuahna ding toh kisai in Congress sorkar a dinlai December 7, 2007 in state pua a power developer company-te toh kilemna suai ana kai ua, huai in leng KSO banah cabinet member bangzah hiam leh opposition party khenkhat in ana dal uhi. Huai lai a cabinet thupukna pen ‘kizuakna’ toh kibang hi’n KSO in gen ua, state power policy toh kisai a thupukna lak ding ahihchiang a KSO theihsak ding leh a ngaihdan uh thulak ding in sorkar ngiat uhi.

IE Act, 2003 dungzui a Meghalaya State Electricity Board (MeSEB) puahna dia PFC a thusun bawlma a NGP-te leh employees association kiang a hun pe masa dia KSU in sorkar kiang a ngetna a bawl kawm in MeSEB puahna ding tungtang a pilvang mahmah ding in sorkar theisak hi’n thusuak in taklang hi.

Editorial

Thupi: Mi gilou-salou lakah leh thilhihkhialte lakah honkai mang khawm ken; huaiten a invengte u kiangah lemna thu a gen vak na ua, himahleh a lungtang uahte thilhihkhelhna a theh ngal ua. Sam 28:3

Thudik pansan a kilemna

“…hiai bike pen Tuibuang lam manoh a hattak a tai hi a, Bethany School konglak ah a mai a gari taipen a khawl guih ziak in phukhadek a, huai phet in bike hektu’n leng a bike hekna khahloupi’n bike apan tawmkhia a, huaitak in a bike kipumpei a, Torbung pan hong kipan a passenger pua a hongtai jeep nuai ah kipei lut a, bike hektu’n jeep bang bohkha hidan in mit a mu khenkhat in gen uhi.”

Hiai thu ahihleh March 22 a thiltung ahi a, Lamka Police apat thu kizadan a Lamka Post a suak ahi. Huai banah, hiai tuahsiatna ah Mr. S. Ranjan (27) s/o S. Ibocha Singh of New Bazar in sihloh hi. A zinglam chiang a hiai tuahsiatna toh kisai a thilpiang i et nawn leh, “…innkuan nihte kihou ua, Jeep neite’n zangnadopna a Rs.1.2 lakh pe ding in kilemna bawl ua, tua toh kiton in zan mah in siluang la in hal ngal uhi.” chih thu om nawn hi.

Sungkuan nih kihouna a kilemna hong piang pen thil hoih leh deihhuai mah ahi a, a kilemna uh hoihsalou hiam hizawlou in, THUDIK pansan a kilemna mah deihhuaizaw ahihdan taklang ut ihi. Ranjan sihna toh kisai bang, a thu i sim chiang in, Ranjan mahmah bang leng hattak petmah a tai hi’n mit a mute’n gen ua, a mohlouh tawp in leng thakhat a brake man pen moh hi’n theihtheih hi. Brake thakhat a man pen in leng temtatpu tangthu dan deuh in ngoh sawn ding a nei maithei, himahleh, Jeep hektu hi’n a neitute hitaleh, mohlou uhi.

Sihna tan hial a tunna thil hikei mahleh Ranjan sihna thu bangbang Lamka ah niteng phial in tung hi. Gari lian leh gari neu a kihetkha hiam ahihkeileh a kiphukha hiam a om chiang in leng thudik bang hiam chih lam sang in, a gari lian pen moh hikei mahleh gari lian mohsak tangpi in om a, sum tamtaktak liausak in om sek uhi. Gari toh kisai kia leng ahikei a, mi khat in lamlian a kan dan a a pilvan zohlouh ziak in gari in hetkha hiam hileh leng a thu-le-la ngaihtuah detdet chih omlou in, a gari hektu pen moh hikei mahleh, sum tamtak a liau ngai mawk ding hi.

Nikum masa 2006 December 22 a Tuilaphai bus Maha Maya in Khotuh leh Hengkot kikal a tuahsia a tuahna ah leng mi tamtak in ana sihloh ua, sisuunte bel a hisa himahleh, bus neitute leng sihna tuak kichi ut phial ding uhi. A bus uh a siat dimdem nung in leng sum tamtak a liau zawkmah uh ngai a, a liamte damdawi inn a etkolna tengteng leng a siktouh nilouh uh ngai zomah hi. Moh leh mohlouh thu a gen ding hileh bel ‘vangtah tuak hihang’ chi a kiphakhen ding hizenpi, bus neitute vangtahna behlapsak in om zomah hi. Lenna dan a ticket i lei chiang a ‘life insurance’ bawl ngal hilou ihih man un bus te’n a liau mawk na’ng thu uh omlou bang hi. Bus i tuan chiang ua ‘life insurance’ bawl zel hile leng bus neitute’n liaulou ding ua, insurance company in liau ding hi.

Tua gentehna dan a thiltungsa i gente ahihleh a thu theihkimlouh ziak in ahidantak i genkhakei ahimaithei a, tuahsiatna i tuah chiang un a moh leh mohlouh thu hilou in a thuakzawte inn a lut kichi i tawndan uh leh i chiindan uh ahi. Huai dungzui in, mi tamtakte’n leng thudik mah zui in, ‘a vangtah tuaktuak hi hang’ chi in ina ‘ngaidam’ thei uhi. I chiindan uh hoih mahmah bang mahleh, kua pen in kua ngaidam ihi ua chih ngaihsut ngai hi. A khialzaw pen in ngaihdam a nget ding hinapi a, a khialzaw pen in a khiallou pen ngaidam chih pen thil hitheilou ahi. Huai chiang in ngaihdamna i chih bang leng sum a leithoh ngaihdamna kichi tam mahmahta hi. Kam in a lokkhiak theih zahzah khong kiliausak nung a kingaihdam kichi ngaihdamna taktak ahi diam? Mi hausa deuh khat tuakkha in, a liau ding sum neilel ahihchiang in, gari in a utzah veivei hon phu henla, i kam in a lokkhiak theih zahzah sum liau ngap mawk leh ‘ngaidam’ nilouh ngap ding ihi diam?

Kilemna mah hoihpen chih ziak in ‘moh leh mohlouh thu hilou in’ innveng kal hitaleh, buaina tuamtuamte, a diak in gari toh kisai a tuahsiatnate ah khe a pilvang lahtak a lampi kan pen sang in gari a tai pen ahihkeileh gari lianzaw pen liausak in om nak hi. Mohloupi khat khong liausak ekek kichi tawpsan dan ahihkeileh mi hausapi khat khong thangpaisak kha leng i thil gen kuan a tung kei ding a chi ngam dia? A thuakzaw pen inn a lut tawndan i neih uh ahihleh lemna deihna leh siamtuhna ahihziak in tawpsanlouh a kepbit bel hoih mahmah a, himahleh, kiliausak ding chihna thu hilou in, THUDIK mah pansan in vaihawm leng chidam ding hi

2 comments:

  1. Tan a naupang suol pa khu, mat dia a zunthahna malta a huut sah dia hoi kasah chi akhuh. Koi mi hua khat a mawng mawng ei, Ni teng a kolte ki suom zong ki ning gawpta a, ei Tapidaw gam a tabang sil tung hing kipan zelta.

    ReplyDelete
  2. Tam Naupang sual PEDOPHILE Pa pen Gotna na Thupi ta pia ah Tuban Zogam ah Pedophile Mihing ang uum kia non lou na ding in Lamkai ten Pan ha la in hung la ule dei huai sa ing

    ReplyDelete