Wednesday, July 30, 2008

ZOU DEFENCES VOLINTEER (ZDV)

- T.K. Lama, Aizawl, Mizoram

Kana thei dan in Manipur Churachandpur a unau Paite leh Kuki gal lai a Zou ta khie4lna neilou a si sawmthum val ki um in, galzaw apat Kuki lam a um ten Kuki te kung ah tax kipia in Paite lam a umten Paite te kung a tax tunitan in akipia nalai hi. Tuachia unau Kukite thuneina nuai a umten tax sangtah kipia ban mipite tunga chintaw neilou leh lusuang tah a agamtat uh kithuala mama hi. Tambang a gaal lai a izou mona bei a siteng leh mite khut nuai a ki um thuala kisa in gam leh nam ngaina khangtha ten I Zou khuate vengbit leh imi isate humbit nading in Zou Defence Volunteer(ZDV )chi ang phut khia uhi. Meitei te khut nuai apat training nei in a thei khawm khawm in I Zougam ang veng bit ua, mipiten zong ki support in sum leh pai neibang bang imi isa ading chi in ana kipia hi. ZDV um kichi apat Zou tate ilungsim uh hinghang in gualphana khan bang a kingaina leh kouzong mi kanei ve uhi china lungsimte ang kinei man hi.Tuachia ZDV ten igam leh nam ading a sil hoitah angbawl khiat ding mipiten lam etna(Hope) liantah tawh aki ngazing lai in, vangsiat huaitahin ZDV general secretary Pu. Thangkhochin in sina ang a, Pu. Thangkhochin sithu akiza in Zou tate ki ngui in lungkhiatna liantah akinei kia ta hi. Thangkhochin pen kei kana za dan in Migum leh hangsan Zou te thautang aakoilen tuan sih ding hi chi a, midingkip khat ahi zia in ithuai kasa in Zou tate ading a Tanna liantah(Great lost)in kana thei hi.

Tuachin President pu lamkaina nuai ah ZDV ten masawnna sang in beilam manaw in, kholai kam a kiza dan in ZDV te mithum chau ahi chite ahing ging in mipiten ZDV aginna leh lametna liantah kineipen meilum bang a hing theng in, ZDV thawm leh gamsua thu akiza nonsia. Thusua khat leh ni hingbawl zel nan leh uh mipiten ZDV umnonlou a Lamkaipa leh anungzui khat leh ni maimai um leh bangma bawl thei nonlou bang akingai in koiman thusim leh thula lou in bang in ngaidan aki nei tahi. ZDV apat bawl leh malana( activity) kiimu lou leh kiza lou ahizia in athusua uh koiman angai poimaw nonsia, Volunteer tampite Aapi sanga in amat a anoute lingkom daikawm a lutmang bang in akitheza ua, hunchikhat chiang in ZDV te kikap lum chi thu akiza zel hi.

Tuachin ZDV mi leh sa ten mun tuamtuam ah sina tua in Zou khangtha tampi ten kanatna leh sepkhiat neiloi a sisan leh hinna tampi atan law ua, volunteer tampite atunna gam uh kitheiphalou a mang in, tampite mani pianna khua a zong kia(return ) ngamlou a umzong uhi.

Tambang a Zou taten i hamuanpi leh ikisuampi mama uh gam leh nam humbit leh veng bit ding a lam etna sangtah tawh igaldawt zing laitah ua ZDV te kesiat tungtang I thei chiang un Zou taten na isa un I sinlunglai sung uh gubang in ang zel hi.

ZDV te hoitah a akiform lai ua gam leh nam a ding a amalana ding un keima khawm in lampi kana ngaitua zing a, hinanleh ZDV beita ang kichi kaza in beidawn huai kasa mama hi. Miten agam leh nam ading a thau a tawichiat lai ua, eimiten zong kitawipan in gam leh nam in bangtan in akinatpi diai ? bangchi in pan hing la leh uh ahoidiai chi a ka ngaitua lai a ake siat thu kaza in kalungsim ana sah mama a, Zou tate ading chaanna liantah(Great lost) bang hial in ka ngai hi.

Tunung a thu kanaza kiadan in ZDV founding President dam nalai leh ZDV min tuzing nalai hi in ka thei a, ka lungsim ah kipa guna liantah kanei kia hi. Hinanleh ZDV bangchibang a peipi asawm e, Bang tupna nei a bang chibang a ma latha asawm e, mibangte khutlai a pan maimai ama ahilou leh Politic a kigawl sawm maimai zong ahithei hi. Hinanleh ZDV akiform tunglai ua amala dan te uh kathei dan apat leh akiform ziate uh ka naitua chiangin tuabang maimai a masial leh du am ding in kagingta thei sihi. Sum leh pai zia a buaina ana neikha uh ahileh zong angai dam thei hi. Sum mu ngailou in sum ingmu chiang in ginumna aki tasam ut mong ahia, Hinaleh , gam leh nam min suanlam a mimal law nading del emaw be leh phung khat tungnun nading ahilou leh politic a kigawl sawm ahileh abawl fuh ding kaging ta sihi. Azia chu ama lamkaina nuai a Zou tangval sisan tampi luang in ,mi tampiten henna ana tan ta ua, mipiten sum leh pai tampi ana kithaw khawm ta ahi. Tuaban hilou a ZDV reformation anei a tupna leh ngaitua natha anei a gam leh nam a dinga pan alatha leh mipiten full suport ipia ding mong uh ahi. Ama ZDV President mimal in kihoupi(Contact) thei sih nan leng tami Web site apat gam leh nam khangtou nading a ZDV te mala nading a kathei leh kadeite ka hing talang hi.

ZDV President in Zou tate gentheina puona leh gam leh nam ngaina tahtah nahi leh tam anuai a na panla tha dan ding a hoi kasha bang te in nalungsim leh ngaituana ahei danglam a, ngaituana leh thatha(New strength) tawh igam leh nam ading a pan nangla tha ding kagingta in ka lam et hi. Zou ta nahi a Zou sisan kai nahi leh na mileh sa mualliamsa te hagau kipana ding leh Imi nasate ading a nakalsuanna in ga hoitah ang sua nading in anuai abang in thu kupna kang pia ut hi.

1. Economic: Zougam economic niam dan leh economic poimaw dan keisang a theisiam zaw ngen ihiding uh ka gingta hi. Tambang a Zou tate economy niamtah a I umzing uhleh Nam pumpi in Volunteer in lut nanlei bangma kanat na leh masawnna I nei ding uh agingtat huai sihi. ZDV ten economic a Zou tate khantou nading nangai poimaw ua ma nangla uhleh Zou tate tuban kum bangzat ekhat chiang in aki khangtou pan ding hi. Zou tate economic a khantou nading in Singtang lou nasemten haisum(Cash crop) lam a panla ding a ZDV in thusua abawl ding a, Singtang Aa atamthei bang pena khawi chiatding a singtang kho mipite thupia ding ahi. I singtang gam piang te kg khat a Rs.100/ man a zua thei ding singtang AA chilou sildang a umlou sia, Innkuan khat in Aa pumkhat Rs. 150/- lah in zua thei in kumkhat ah AA pum 100 zua thei taleh Rs. 15000/- sum alalut thei hi. Singtang khaw khat ah inn 20 in kumkhat sung in AA pum 100 chiat zua thei taleh tuami khua economy Rs.300000/- (Lakh thum) in akhangtou ding hi. Rs. 300000 ah ZDV ten gam leh nam ading in Tax 3-5 percent lataleh uh Rs. 3000-5000 lah a ching thei ding ah. I Zou khua 20 ah atung abang in singtang Aa khawi chiat thei talei kumkhat sung in Zougam economy Rs. 6000000/-(Lakh sawmguh)in a khangtou ding a, Tuachin Tax a lut Rs.60000/- apat Rs.100000/- aching ding hi. Tambang a mipiten na angsep chiang un mipite nasa tah in ang khangtou ding ua tuachin ZDV ten zong ma ang sawn zel ding uhi.

Tambang a ZDV ten a thuneina uh azah ua, ma angla chiang un mipiten full support akipia ta ding a ZDV lamkaite hi Zou tate Robin hood akichi hial ding hi. Tua hilou a kithau tawisah leh mipite tung a aki lulaa seng uhleh nampi in support aki pe thei sih ding hi. Tami AA khawipen I singtang khua apat mimal leh nam bang a I khangtou thei nading uh umsun leh lampi naipen ahi ban ah lampi nop pen ahi a, hinanleh Zou tate hi mi luhlul leh minial kal hatte , mite thuhoi thupha gette zong nialkal nading suite kamdam a kigensung nialkal sawmte akihizia in ZDV lamkaiten ten hoitah a ngaitua a, Gam leh nam khangtou nading ahilou leh chi a force zah angai leh zong zah mai ding a hoi ahihi. Etsahna: Singtang khua khat bulpat nading a tel(select) a bulpan ding a thupia mai ding ahi. Tuami khua a Aasa ne leh Aa zua dan et a, Aa khawi pungna lam a mala lou a Aasa nete tung a action la a, ahithei leh kumkhat sung Aasa koiman nelou ding chi khop a Aa pung nading a panla phawt ding ahi. Tuami khua a mite Aa khawite hi etkawlna damdawite leh azua dan tan a Volunteer ten pan lapi a, Tuami khua Aa khawina khua Model a siam sawm phawt a alawchin dan a zil a khawdang a bawltou zel ding ahihi. Ahilou leh Kumkhat a innkhat in Sum tuazat tax apia teitei ding chi a, Tuami tax pia thei nading a Aa khawi hoipen ahidan leh Aa khawite hasatna leh malana theitawp akithuapi leh ahasatna tua theite uh panpi thei theina a panla pi ding ahihi. Tambang a kumnikhat in bawl chiang in singtang mipiten Aa khawi lawdan ang thei ding ua, ZDV kigawl ngailou in ama un theitawp ang sua paiding uhi. Tualeh ZDV malana himhim hi gam leh nam khantou nading ahi dan mipite kung a hilna/tangkouna(Briefing) nei zing ding ahi.

ZDV Lamakiten atheiding ua poimaw kia khat ahileh Tu leh tu in Zou ta ten koima subuai thei leh koima tawh kidou thei ding ihinai sih ua, mi khutnuai a umleh mite halim bel a kalsuan te ihina lai zia un Tuban kum bangzat ekhat chiang a Zou tate eima a ikitoudel thei nading ua, lampi umsun ahileh atung a bang a Aa khawi leh haisum bawl lam a plan leh policy hoitah nei a ipei uh
angai hi. Etsahnan: ZDV te malana nuai a singtang Zou khaw chin ah Aa khawi leh Haisum lam ah panla in tuban kum nga zaw chiangin insuam chin in innsung sumpi(Budget) buailou in AK 47 (Tulai kamzah dan in)khat leh ni chiat nei thei talei Zou taten koi e ilau ding uh, koita e Zou tate simmaw leh musit ngam ding.

2. Ahi thei leh ZDV in I Zou sung a be leh phung min a committee um teng hing beisahleh adei huai mama hi. Be leh phung min a committee nei chiang in kingainat tuamna leh ki thupisa sawmna lungsim akinei ut a, tuabang lungsim inei uh thei in midang ten, khat leh khat kihuatna siamtah in ang nei sah thei uhi. Etsahnan: Lamkai ching mama khat mapuina nuai a silkhat ibawl ding chiang un mitten tuami phungte lamkaina nuai ah nahichi uh hingchi leh ama phung sang in kei phung alianzaw china lungsim akinei ngal thei hi. Tuazia in midangten ikilungtuana uh suhsiatna ding a angzah uh leh eite kal a ki ettuamna lungsim hingpiantheina ahi zia in be leh phung a kihui khawm leh Committee himhim inam sung ah umsih henla Zou ihina ah lunkim chiat thei lei ahoi pen ding hi.

ZDV / ZPA President leh lamkai dangte hi gam leh nam lamkai dangte (UZO/ZYO / Hattuam ) bang a gam leh nam ading a lamkai poimaw mama te ahi ua, Galvan tawite ahizia ua mipiten etdang leh hingging leh ettuam ding ahisia ua, Ama uh zong galvan tawi ahizia ua aki tung a lulaah/ kithau tawi sah a dankal a agam tat ding uhi ahi sihi. ZDV/ZPA lamkaiten mipite masawnna leh gam leh nam khantou nading a ma hoitah a angla uhleh Zougam lamkai kichi tampi te sang in gam mipiten aki kanat pi zaw thei hi. Tualeh ZDV leh ZPA ten Namkhat Chikhat ihi dan uh kithei siam a kigalmuna leh kihuatna lungsim neilou a, tuabang lungsim neitheina ding a kamka leh thubawl te dou khawm a, Zou tate Nam khat Chikhat bang a idinkhiat thei nading uh ngaitua a aki thuza zing ding uh ahihi.

Tua leh inam leh pawl sung a kimu siam louzia, thukimu lou zia leh lungkim louna neizia a midang leh pawl hatzaw te kung a tai lut leh vazawm ten, ami vabelh te uh suanga imi isate tung a khut ha na lungsim aneilou uh Zou mipiten ibeisei ua, Kami kasa tung a khut ha(That) sang in ka hina apat ka kiningkhin ding hi chi ngam ding lei midangten zong angza deu ding uhi.

(Tam atung a ZDV te Gam leh nam ading a mala leh kalsuan nading a ka thukupte hi keima ZDV ah katui in ZDV kapanpi china ahisia, ZDV te kana theidan in Zou tangval te gam leh nam ngainat zia a mani innlum taisan a hasatna leh genthei tampi thua leh lu phal a lut tea hi ua, tua a thuana te uh leh Zou tangval hinna leh sisan tampi luangte athawn ahilou nading a amala nading ua hoiding a katheite kagetna mai ahihi. Tuaban ah ZDV te chau hilou in I Zou sung a pawldin himhim in gam leh nam khantouna ngai poimaw masatpen ainei uh apoimaw pen ahi chi kagen ut sawn sawn hi. Tua leh ZDV/ZPA Presdent/ Leaders ten athei ding ua kadei ahileh Galvan tawi leh mipi ten tung aleng bang akingai a sum leh pai ama uh mimal hamphatna leh bal eh phungkhat koisang/ tungnun nading a lungsimgu anhei uhleh gam leh nam lamkai ching ahisih ding ua, Khangtha te sisan leh henna tawh nehawl bang in mipiten akingai ding a, Ama uh leh a volunteer te ading in I Zou khua leh I Zou mipite ahim(Save) sih ding hi.)

The Author can be contacted through the administrator.

No comments:

Post a Comment