Friday, October 12, 2007

Cingnote lenna gam ah Khuado va siim ning

Hau Za Cin Phuitong Liim


Ngaih aw hong leng inla,
Ka nen ah hong khawl aw,
Taang kei zuan nuam tuam dingin,
Na mel hong mu nuam veng

ka cihcih hang lah hong zin utlo ahih manin keimah.... cih dan bel hi tuan kei in, Cingnote lenna gam, nunnuam ngabang a lenna gam uh, awhkhi bang nguicing lia leh taang duangzen thelnah laileng a kikhakna uh mun leh mualte bangzahta a thupi hiam cih theihnop man zong hituan loin, Zomi te kiitna leh kingaihna Pasian in i nu gilsung pan i pian tungpan a hong guansa om ahih manin, leh tuabang nuntakpih thei dinga hibang hunpha ngah thei ka hih manin..... tunsung mimbang ka pian sunsun phaimit va suan dih ning e. Takkheh!

'A neu deuh leh lunglut deuhdeuh uh' a kici Japan te pen agam uh a liat mahmah loh hang, a lunglut uh 'technology items' aneu mahmah hang a lungsim uh lian mahmah ahih manin leitungbup zohsawmin kipan uh a, Japan Gal ci a i theihtheih uh hong piang ahi hi. Pu Vum Kho Hau te khanlaiin Zogam natawm nakpi in hong nawkto in Tuikhiang dongah galkap hong tungto uh a, Zomi te tawh galmai ah i kimaingat ngei hi. Ahi zongin tuni in leitung kikhek a, galmai samai ah kimu, kimaingat hilo in, ankuang, sabuai leh itna tokhom kiim ah akimutuahte i hi ta hi. 1940 hun lai pan tukum 2007 hun ah thu tampi, lungsim tampi, gamtat tampi kikhek man hi.

Zogam a paalsak mahmah khat pen Japan hi a, a music uh leh a camera te uh, a Tape recorder leh Seiko 5 naibulh te, etc... Zomite hong khangtosak, hong mibang sak, mite hong bangsak, leitung khuavak hong musak vante ahi hi. Japan gam leh Zomi thu a kigen sima a kigen tulmawh ding leh a kipaai thei nawnlo ding khat pen NGAIH ANGLAI video series ahi hi. Zomi history ah Zomi leh Japan hong kimeltheihsak a, hong angtangsak in, hong kikhawlsak hi. Nek leh dawn sum leh pai i tawkna mun khat ahih banah pilna, siamna, thutheihna leh technology ah i khanna zong amau mah ahi hi. Japan te kalsuanna te Zomite in a nung uh limtak in zui ahih manin IT lam leh electronics ah a khangto mimal leh innkuan tampi om hi.

Japan te hanga Zomi te in i phattuampih tampi om dinga, tuni in tua thu gelh sawm ihih loh manin hih tanin i hialbawl phot ding hi. Zomi leh Japan kilawmtatna thu a kigelh ding (mailam ah) te ah kicingzaw in suutto lai ni. Ka pa, sangkah kha ngei vetlo in zong ama carpenters tools ding a lei ciang, England bawl, Germany bawl leh Japan bawl ci sese hi!

Tua zah a aki thupi et leh a khangto gam, leitunga sum leh pai hau gam leh a pil gam ah ZOMI te tawh KHUADO PAWI, JAPAN 2007 zangkhawm thei ding ka hih manin ka angtang mahmah a, ka lawp mahmah hi. Ka ihmu thei nawn kei hi. October 14, 2007 Nipini a Japan khuapi Tokyo khuasungah Pasian laptoh Zomi te in Khuado Pawi, kumkhen pawi nuamtak zang ding cih ka ngaihsut ciang.... kua ihmu thei peuhmah ding ahiam? Aw..... a nop ding dan, Lia leh Taangte Lengtong sungah ei adingin i ute in la hong koihsak sa khat hong lawn khia ning:

I. Nunnop lia leh taang nga bang leeng,
Solkha tangin hong taan silsial
Ngabang lenlai paal am ve ni
Ho nuam zaideih khau bang sut ve ni

sakkik:
Nun bang nuam ni lia leh taang
Albang dahna te lungah ngilh ni
Taang bang dam ni aw, tomkal sung
Nunnop paal am ni lia leh taang aw

II. Sinthu khat in tuibang luangin
Diamdiam in pheiphung suan khawm ni
Kungtung leng vaitho kikhung bang
Ki it diamdiam in sem khawm ve ni

I nunnop hun tomcik paal am ni aw, Japan ah om Zomi Lia leh Taang te aw... khatvei lailai... nunnop pal am ni lia leh taang aw..... nuam ei, nuam ei.... nunnop pal am ni lia leh taang aw....

Zomite film star number one Cingno ka mu kha tam maw? Bangciin hong kizeem tam? A maitai dan ding, a sam lengsiausiau a huihmut ding aw.... Ka zin ding thu ka gen ciang Champhai pan, Shillong pan, Delhi pan, Aizawl pan, adang zong omlai, "Cingno na muh leh ka 'star' lua uh hi aw," na cih sak in ci a a zite uh zakloh a online pan hong hilhsim khuankhuan te, a lawmnu te theihloh a hong vaikhak ngaungaute, leh Cingno mahmah in zong a Zolia pih tampite model leh etteh ahih thute.... ka gen ding tampi hong kivaikhak te...... huiii.... ka gen ding tam teei ei! Nervous lua in ka gen mangngilh kha tam maw! Ahih kei leh satan in hong thuzawh in ka selfish kha tam maw, angsung theilua in ka gen khia utkei zaw kha tam....

Hm.... ka lawp lua, ka ngaklah a, ka om thei nawn kei..... nunnop pal am ni lia leh taang aw.... Zomi lia leh taangte aw, i nunnop tomkal bek hi, am ni maw, zangziah ziah ni maw, siit kei ni, kideek kei ni, gual in hong eng mahmah zong ei a hi! Khuado nunnop pen Zomi te a bek hi, ei a hi, kuama hong neihpih hilo hi.... nuam ei, nuam ei, ciin zangziah ziah leng i khantawn, i damsung i khom ding hi a, kisik nawnlo dingin zangpah ni, geelpah ni... aw! paallai ni, aw! hun hoihte zatsiam ni.

Hihte khempeuh ka ngaihsutna Taipei pan Tokyo ka tun dong, meileng sung pan kumkhia in Japan leitang ka siik ma tengin ka lungsim tawngah galkido bang keek in gen masak ding, nunung ding kiphu ziahziah ding uh a, ka lawpna khang semsem ding hi. Zomi Nupite in, "kimu leng kimuh ciang ka gen ding hihteng ci hang, kimu taktak leng i gending bei" a cih a bat khak kei naak leh gennop tampi tawh kikuan ding hi mawk ei. Cikmah a ka muh ngei omvetlo, Zomi a Pasian hong bawl man bekbek a ka meltheihtawm ding leh kisuangtak hetlo a inn banga ka gamtat ngamna dingte manawh ding ka hih manin makai Joshua Jericho khua la ding bangin ka kilawp hi.

Nupi te aw singkhuah na phokeu un. Papi te aw i tonkhuang leh sialki te na pho un. Naupangte aw i meidet ding sialluang meisel leh khuai halna ding meiselte na henlom un. Nungak tangvalte aw i laamtual leh i tukpakte na zuun dih un... khai aw, kei.... ka huankhangpa sanga Kamkei tung tuang masa zawpa aw hong lam dih ning, a lai ah aw, a lai ah, hong lam dih ning, alai ah.... I tonkhuang leh sialki zai awihsiam no aw, pupa khangui i zopna hi e..... Guai vengtung lamte Khuaimei det zong khuamual hong suak ta, lia leh taang aw lamkhawm ve ni e.

(a). Do na lingling do na lingling e,
Gual in kumkhua do na lingling e.
(b). Gual in kumkhua do na lingling e,
Do han ah naubang va kap taang e.

Khuado ciang i muk zol, i laamtual zong zol a ngeina hi. Voksa thau leh lamsaina hi e. Guai, a bei theilo ding i lungsungah hih bang hun nuam paallai amkhawm liailiai ni e maw. I nunnop hun tomcik sung hi a, la phuakpa khat in:

(a) Tu a mawngsing bang kikawi a,
Zingciang sambang khenta ding aw e
(b). Zingciang sambang khenta ding a,
Mualcin sang kal suanta ding aw e.

ciin a hun nop uh tomcik hi a, a zing a thai mah ciang kikhen in amau mun lamciat, inn lam ciat zuan in ciah khiata ding hi ciin, lungleng takin na awi hi. Ahi zongin lametna lianpi tawh hih bang hun nuam ngah kik ding lamen a,

(a). Lunglai khau bang ka hual hual ciang
Taang bang dam ding sial bang lianpen e.
(b). Taang bang dam ding sial bang lianpen,
Zin lailen kal tangbang dam nuam e.

ci leuleu hi. Dam ding, cina lo ding, tua mah nuam pen. Dam peuh leng kimu kik zel ding ciin lametna tampi tawh mangpha nakikhak uh hi. Lia leh Taangte Lengtong te leuleu in zong, kikhen pen lungleng mahmah sam uh a:

Gual ngaih teng tawh om cim nailo
Samgi bang khen ding hun hong tungta
Taang bang dam in, vangkhua zuan ni
Mel mu kik in, Sian in hong siam hen

na ci uh hi. Tua ahih manin i hun hoihte am ni, nuamtak in zang ni. Dam peuh leng kimu kik zel in, hun hoih hun nuam hong tung kik zel ding hi.

Taang bang dam ding sialbang lianpen!

Nunnop paal am ni lia leh taang aw!

PS:

1. Singapore Zomite in October 21 ni zang ding.
2. Phillipines te in zong October ni zang ding.
3. Shillong Zomi te in October 19 ni zang ding.
4. Japan Zomi te in October 14 ni zang ding.
5. Malaysia Zomi te in October ni zang ding.
6. etc....
(ka theih pak teng kong gualhpak hi)

Zomi khempeuh eima mun ciat ah Khuado Pawi nuamtak zang dingin deihsakna kong khak hi.


Source: http://groups.yahoo.com/group/zomi/message/30894

No comments:

Post a Comment