Friday, July 27, 2007

Zomi ka muhnop pen, ka hopih utte


Leitung ah a kidong mun mahmah dotna khat pen, 'hun paisa ah lutkik thei hi lecin kua tawh na kimu nuam?' cih ahi hi. Ahih kei leh, 'na nu sung pan suakkik thei lecin kua bangin na suakkik nuam hiam?' cih ahi hi.

Amasa pen khatvei Miss Universe kiteelna ah kidong a, mi khat in, Mother Teresa ci hi, midang khat in JF Kennedy ci hi. Tua bangin bang hanga hopih ut, kimu nuam, bang thei nuam cih a dot kik uh ciang amau mihing hinna na gen uh hi.

A nihna pen ah India nungak khat in, suakkik thei hi leng Indira Gandhi in ka suak nuam hi ci hi, kia pah hi. [Indira Gandhi pen India gama numei Prime Minister masa pen hi]. A lawmte khat in sawmvei ka suakkik zongin keimah in ka suak ding hi acih ciangin Miss hihna ngah pah hih tuak hi. Amah leh amah thupi kisa pen mihing khempeuh in a zahtak uh hi. Amah a kizumpih a, ama hih lohna pi a hi nuamte kizahtaklo a, ki thupi simlo cihna hi. Laphuakpa khat in, "Thank you God for making me me," "Topa aw, kei kei a nong bawlman in ka nuam hi."

Zomi in Pasian in hong piansak te aw, i mi pihte sungah, hong paisan sa i it mahmah i ngaih mahmah te sungah, na muh khak ngeiloh, na hopih khak ngeiloh, na theih khakloh na nungtheihte lak pan - kua na hopih ut pen, kua tawh na kiho ut pen, kua tawh na kikhawl nuam pen cih kidong leng i dawnna kibang lo ding hi. Pawlkhat in galhang Pu Thual Zen ci ding, pawlkhat in Pu Hau Cin Khup, Ukpi Kam Hau, Pu Vumson, Pu Vum Kho Hau, Col. Lian Cin Zam, etc. cih bangin a minthang mahmahte ci kha ding hi. Pawlkhat in mikim in a phawk kholloh mithupi mahmah hi kha ding hi.

A nungta lai te lak pan kua na mu nuam pen, na hopih ut pen, na kikhawl ut pen ci leeng i dawnna kibanglo leuleu ding hi.

Mihingin i thupi sim, i thupi ngaihsut kibang lo a, Zomi sungah zong i siamna lam, i nekzonna lam, i thupi sak dan kibanglo hi.

La uk te in lasiamte mu nuam dinga, Laisimna thupi ngaihsut te in Laisiamte mu nuam dinga, Pasian thu uk ngiatte in Pasian nasem minthangte mu nuam dinga, galkap ukte in galkap bu te, ........ tua bangin eima lunglut lamtek ki thupi sim ding hi mawk hi. Tua pen leitung dan zong ahi hi.

Bang hangin thupi sim, bang hangin hopih ut, kikhawl ut ci leeng amah pan pilna, meetna, hamphatna, siamna, thupha, etc i ngah ding lametna zong hi kha ding hi. Ahih kei leh amah tawh kimuh peuhpeuh pen khangkhat nuntak ah a thupi in a ngaihsun hi dinga, once in a lifetime chance dan in kingaihsun kha ding hi.

A taktakin ci leeng mihingin i etteh ding mihing Hero, ahih kei leh Role Model a kizong ciat, a kinei ciat hi a, tua te lak ah nang kua na etteh hiam cih ahi hi. Politics na lunglut leh politics siamte tawh kimuh ding na lunglut dia, lasak na lunglut leh lasiamte tawh kimuh ding na lunglut dia, Lai lam uk na hih leh lailam siamte tawh kimuh ding na lunglut dia, biakna lunglutmi na hih leh biakna sia te tawh kimuh ding na lunglut ding hi.........

Tua bek hilo in, midang khatpeuh na thupi sim limlim om dinga, tua zong na mu ut ding hi.

Nang adingin Zomi sungah kua thupi in, kua etteh tak a, kua zuih tak a, kua kholhpih tak hiam?

Ahih kei leh na sihzawh ciang mite in bangci in hong thei leh na ci a? Na omnawnloh zawh ciangin mite in bangci in hong phawk leh, bangci in hong ciamteh leh na ci a? Tua dingin tuni in na gamtat dan, na nekzon dan, na hin dan, na ki uk dan, na kalsuan dan, mitawh kikholhdan bangci in na zang a, na siam hiam, na siamkei hiam?

Kua na mu nuam pen hiam? Hi thei leh kua na kimuhpih nuam pen hiam? Kua na hopih nuam pen hiam? Miten nang hong muhnop dingin na kiseek hiam? Siksekpa in Tem a sek ciang a deih bangin a sek bangin nang zong na ut bangin na kisek thei hi. Na tate na sek thei hi. Na nuntakna a hoih a hoih loh ding nang na sek theih tampi om hi.

Kua a ka muhnop pen, kua a ka thupi sim mahmah, nang zong hi thei, na lawmpa zong hi thei hi. Nang hi lecin na utzaw hiam?


Hau Za Cin
Phuitong Liim

No comments:

Post a Comment