Monday, February 16, 2009

Zou Hattuom Pawlpi lamkaite kung a laihah

Ka jaatat leh Ka ngaisang mama Pute, Amasa in noute kung a tambang laihah giel thei ding a hunhoi leh hunmanpha hingpia, Ahing peipai ta ding I hundampa Nazereth Jesu min ngainou toh ka hing nousiet masa hi. Tuoban ah kei jong noute hing na thuumpi na jal in tutadi in ka pha thei na hi. Innsungmi dang te leh kou hilam a umteng jong ka phathei chiat na uhi. Pasian gualjawlna lam tuomtuom ah I dawng tou jel ua lungdam huai I sa uhi. Tuoban ah Hattuom Pawlpi piching a hing siam I bieh uh I Pasian min I phat sawnsawn hi.

Ahoina, akhotuona leh a ittna loungal in tamtan I tunthei na ding lampi dang umlou hi. Tamte jiah in jong nuamthu I gen sawnsawn uhi. "I nam dinmun uh a ngiam laitah a eite hing theijingpa Ittna pen kumtawn in a beingai sih hi" (Ps.136:23) chi I mu ua I lung a dam sawnsawn hi. Nouten bang na chi ngaiding uaimah theising, kenvang thupi ka sa a Amin loupi ka phat chimthei sih hi.

Pute aw, tunin na kunguah ka geen ut a tam mama a tuoteng gending, giel ding chileng saupi hi ding ahi man in poimaw kashah dieh tamlou ka hing kumnuom hi. Noute ngaidan lamasa seselou in ka hing bing gel mawh a nalung loulam uh ahi khah hing na ngaisiam a, na ngaidan uh ahileh bawjui ngal a chiin-leh-haa toh na pang vevo ding in kahing ngen vangut hi. Muntuom gamtuom a pat a Inn lam a I pawlpi te uh ka et chiangin ka enjou sih a, ka ngaituo chiang in ka nahngeh a na thei mama hi(na lungneu na ding uh ahilouleh na lungkiat na ding ua ka gen ahilaijang sih hi.) Nou a phual a um ten vang bangma in na ngai sih ding ua ahi ding ma in jong na koi kha ding uhi.

Hinanleh gal a pat a I et a I lungsim mitha a I et chiang in a puoh nat huai mama hi.. Ajiah pen a tam jong ki hilou,eiteng ma hivevo. Tuote kitheimaw bawl in Hattuom pawl tuomtuom in I ki khen nalai lileh uhi .Pawl tuomtuom a I ki khen na pen jum huai ,gengen non da tai. I khangmasa te tuga tu a ei a khangsawn te un kha(bitter) tah a I att uh ahita hi. Ka gen nuampen tah ahileh,tu in ei khangtha ten lungpi kuo tai in nidanglai ,apaisa hun pen apaisa in koi tai in manghil doh tai.Zawng hima nei bang in thamtham /khoikhoi nonlou in damsiang sah kin doh vai. Apokrifa te, Lutherante, Pres te, chite pen niinbawm(dustbin) ah niin tawh baw mang dawh vai. Chi khat, namkhat, U leh Nau, be khat Innkuon khat I hibou hi. Ki khenkhen nonda vai. I kal ah Pal phutphut nonlou in vat siang in lampi sial jo tai. Eite ki khen khen sih vai, Pasian in hing khenlou hi. Sunita Williams in a gen na ah Space a pat a leitung I et leh bang ma kikhenna mu ding a um sih h i, kikhenna pen I bawltawm ahi bou hi achi hi. Koima doctrine ah buaibuai nonlou hi.A maw te bou in doctrine doctrine a chi u ahi. Miten leitung pumpi(whole world) pen tanchinhoi genna dingin hawmthaw ta ua, Global (Vanneiy)chi ta uhi. Koi pawl koipawl chilou in tangthupha atam theibang pen a geen ding vai ki hawm ta hi. Protestant te leh Cotholic te nasan jong Pasian Mangamna a hat jo sem, athupi josem leh a lian josem a sep ding in vai hawm khawm theia uhi. Protestant te leh atant louten jong semkhawm jouthamta uhi.

Pute aw nouten na tuah kha ta ding uai ma thei sing, eite I Inn mun ua ui leh kel I bah ngongtah hang un mite a ding in bangma kham jong kihi lou hi. I bawn un ki gawm in semkhawm thei dieldiel lei miten ahing phawh pha hamham ding uai mah chi ahi nalai hi. National/International level a kisai khawmpi/Seminer/Workshop/Orientation leh a dangdang te ah vaki hal talei I ngaituona te hing se mawh in khatveivei bang ki ngaisiat huai kha jel a, a chang chiang in ki thangse kha dehdeh thei mawh hi. Bang jieh a ta diei?? Mite ki pumkhat dan, a tam dan uh ,akituoh vadiel da te uh I mu chiang in Setan lungsim hing pawt kha dehdeh hi. Psalm gieltu in "En un U leh nau ki tuah tah a umkhawm khu bang ja tah a hoi/etlawm leh nuam a ta ei??" (Ps.133:1) a chi chiam kha nailou khat hou I hi kha de bang a chi ut huai phial a koima thiepi lou in kana buai mama thei jel vanuh hi. Koima Doctrine ah buai nonlou in Eima mimal leh Khris ah ki buai jo tahi. Khrist khu Mang leh hundampa a I pom leh ahi mai hi. Sildang bangma a poimaw nonsih.Khrist I Itt a I gintat leh aban ahing um nading hi chi mite gindan,pomdan ahi ta a, jong ahi ding mawng ahi. Tamte kahing gen mawh vang in kei sang in nouten na thei siam jot ham ding ua jong na tuah kha ta mama ding uhi.Ka hing gen ut tah in Pawlpi ki gawm ding lah haa sa ta mama ding (ahi theilou vang ahi nai samsih hi JEHOVAH-SHAMMAH – JEHOVA JIREH -Pasian a um a bangkim bawlthei ahi)hi.

Pawlpi kigawm thei non mama louding I hi tah leh jong Semkhawm,Pangkhawm thei sam na lou ding I hi amah?Laa phuah tu in Pankhawm hatna ahi achi dih maw lou ding hi. I gintat lou uleh vang thutuam. Apatna ding leh abailam pen ding in gen ta lei –Literature lamsang ah semkhawm lei bang ahi theilou na a um sam diei maw??? Labu,Bible sunkhawm,jang khawm in aki bang ngen tawi khawm chiat nainai lei I kal suonna masa pen hing hiding hi. Tua bana ah ki tanauna khat hing um sah jou mama ding hi.Tuoban ah Sunday School syllabus ki bang bawl in Beginner a pat Piching tan dawng kibang jang khawm lei,Text Book khat,Quiestion Paper kibang solve khawm lei hoijo tham lou ding amah?Gentena ah en talei MELC, ZCBC ten tukum2007 in Khantanhoi Johan khu Piching Sunday School in a jang uhi. Tambag in bawl khawm in hilei I laibu bawl te uh a market hing lianjo ding a a tamjosem kibawl thei ta dinghi. Tuoban ah I Mission School te uah jong Common Syllabus,Calender,Quiestion te jang khawm lei hoi mama ding hi. Banah athupi pen pen in Inter-Denomination Forum Eg.Zou Christian Forum chi bang kiphut henlen Nu Pawl,Pa Pawl,Khanglai pawl,Naupang pawl etc etc te jong khum Forum nei ah um chiat leh liau na ding umlou dinghi. Tuachin a poimaw leh a kul bang jel in workshop/Seminar/ Dissucusion etc te bang sai tou jel in Pawlpi ki vetuona chi bang kipan thei leh hoimama ding hi. Tuochin khangnou te lah a pankhawm a poi mawdan,ahoi dan te ki hil tou jel thei leh a ut huai mama hi.

Awareness kipia in Campaign huaise deumai Socio-Religious Revolution/ Renaissance bang umthei ta leh chi a ut huai ta mama mai hi. Sumleh pai tampipi a poimaw lou tata a I sensen sang in tam I gente bang ah ki seng leh theinei jo tham ding a, a ga um jotham ding a Pasian Manggam nai sepna te thupi josem,hat josem lianjosem leh lawching josem ding in ka ging ta hi.Pute aw,Tambang Sakhuo thu khautah tah te Khotang thu bang a kang tut/puohlut/gen mawh pen lamdang leh kilawm laa deu jong na sa kha maithei uhi. Nanleh tampen a lamdang ahilaijang sih a ahiding mawng leh a umsa ,atung sa silte gen kahi jo hi. Khovel khangthu te I sim chiang in aloutheilou in sakhuo thute a tel jing hi.Civilisation khat poupou sakhuo telou a um sih hi.Tam sakhuo ma in mite ahuai a a kai kahawm a hoina,siatna leh khaatna chite tan jong a tut leng hi.Clash of Civilisation kichi te khu Clash of Religion/Belief chilei jong ki khial lou ding hi .Father of Politics chithei ding khop hiala minthang,pil leh thupi Aristotle ngel injong "Politics is the highest Religion-Politiks khu Sakhuo sangpenpen ahi" ana chi tang hial kei hi. Tam Politiks leh Sakhuo pen aki khentheilou-tem leh apai ,sumtang(coin) hileh a lu lam leh a mei lam-a khup a thal bang lien ahi. Tambang ahiman in nou Hattuom Pawlpi lamkai te khu Nampi lamkai te na hi ua Nampi lutang nahi uhi. Lutang in Tahsa pumpi a thunun ma bang a mipi hattuom mite jousia thunun thei na hi va ya uhi. Tua bang ahi man in ki daang koi thei mai ding nahi sih ua maimai na hi sih uhi. Tuaban ah na maw puah na uh, nou a liu liau ahia na maw puah na uh na jo jou lou uleh nou ma a maw po sonson ding nahi uh chi jong kahing remind tha tha ut hi.Pute aw,kahing ngainat seng man,ka hing ki neppi seng man,a kagen kagel val a um leh piching tah a hing na ngaisiam mai a,akimlou,asam a um khah tah jenjen a ahileh hing na suh dih/bit sah mai ding in jong ka hing ngen kia hi. Ka ha geel/ngaisut seng man a ka gel khel khah jong um tham va,hing na ngaisiam sonson un. Banah ka thu gente hoi na sah ua chiin tah na sah uh a um leh jekai lou kei in hing nabaw jui sah pai ngal un aw. Ahilouleh hing kikhel man kha ding a I puah gih uh kibelap sawnsawn leltah ding hi.Ahithei tan in hing na ngaikhoh pi mama le uchin ka ut mama hi.

Thudang,issue dang ka gen ut tampi jong a um nalai a hinanleh tuate pen awl in Pasian hunlem ahing piah tou jel leh en tou jel mai vai.Tunia din tamtan in hunsah phot tang. Khausau seng kin uh ki chi bou.!!

Eh!! Ka manghil kha deh tah a …laijang… Hattuam mipi te tengteng,Upa teng,Ofis staff teng,Executive,Working Committee member teng,Nu Pawl,Pa pawl,Khanglai pawl,Naupang pawl leh ministry tuamtuam a vaipaw teng ,sangsye teng,Assembly,Council Palai teng teng a bawwn un Pasian gualzawlna MANGPHA hoi penpenka hah hi.Hing nag en piah teiteiun aw Pupu.!!??Ahing vei mama hi chi jong hing na chi sah ta un.

Pasian in dam na leh hunpha ahing piah tou jel leh awl in ki thujah tuo kia tavai. Dam mang na man ta unlen Pa Pasian hagausiangthou kipumkhatna hagau in hingpui jing chiatta hen chi ka thuumna ahi. I thuumna te ah ki thei tuo jing va ui..Damchiat va ui. Mangpha-Bye…

Lai att

Ginshanglian Samte
New Delhi


.::. All my articles can be view here: MELTED HEARTS .::.

Reblog this post [with Zemanta]

No comments:

Post a Comment